Ξυπνάς ένα πρωινό, ανοίγεις το παράθυρο. Ο ήλιος λάμπει. Είναι καλοκαίρι, αλλά έχει λίγη παραπάνω ζέστη από τη συνηθισμένη, όπως ακριβώς και μια εβδομάδα πριν, αν το καλοσκεφτείς. Ανοίγεις το κινητό, εικόνες μπροστά σου με λουόμενους σε σιντριβάνια Παριζιάνους- για μια στιγμή το βρίσκεις χαριτωμένο.
Λίγο μετά, δυσάρεστες ειδήσεις με θανάτους οφειλόμενους στις υψηλές θερμοκρασίες σε διάφορες χώρες της Ευρώπης
Φυσικά δεν πλήτετται μόνο η Ευρώπη, αλλά σίγουρα ο πύργος του Αίφελ στο φόντο θα πουλήσει περισσότερο. Τα ίδια ακούγαμε βέβαια κι άλλες χρονιές θα σκεφτείς. Έπειτα διαβάζεις για πυρκαγιές που μαίνονται από τις αρχές του καλοκαιριού στη Σιβηρία -κι ας το μαθαίνεις εσύ δύο μήνες αργότερα. Παραξενεύεσαι. Παρακάτω, ένα άρθρο μιλά για 11 δισεκατομμύρια τόνους πάγου που έλιωσαν εν μέσω μιας ημέρας στη Γροιλανδία. Σήμερα καίγεται ο Αμαζόνιος. Καιγόταν και χτές και πολλές βδομάδες πριν, αλλά επικράτησε σιωπή. Αρκετά για να προκαλέσουν ταραχή και φόβο; Θα έπρεπε, γιατί δεν πρόκειται ούτε για τις μισές φυσικές καταστροφές του τελευταίου έτους.
Οι πυρκαγιές αυτή την περίοδο του χρόνου δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο. Στη Σιβηρία, οι ξηρές καταιγίδες, η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά 6.0°C και ισχυροί άνεμοι, αποτέλεσαν παράγοντες που κατέστησαν αδύνατη την κατάσβεση των πυρκαγιών μέχρι σήμερα και την εξάπλωσή τους ανεξέλεγκτη. Από την έναρξη της χρονιάς πάνω από 13 εκατομμύρια εκτάρια έχουν καεί, έκταση μεγαλύτερη από αυτή της Ελλάδας.
Ειδικοί μιλούν για οικολογική καταστροφή καθώς πάνω από 166 μεγατόνοι διοξειδίου του άνθρακα έχουν απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα. Επιπλέον, η αιθάλη από τις πυρκαγιές έχει εξαπλωθεί στον Αρκτικό κύκλο. Αποτέλεσμα, η εναπόθεσή της στην επιφάνεια των πάγων και η αύξηση της απορρόφησης της ηλιακής ακτινοβολίας, που οδηγούν στην ταχύτερη τήξη τους.
Απέραντες εκτάσεις του δάσους του Αμαζονίου φλέγονται. Οι επιστήμονες αποδίδουν τις πυρκαγιές στην ξηρασία, αλλά αναφέρονται και στην πρόκληση αυτών για το σκοπό της επέκτασης εδαφικών ιδιοκτησιών. Το ίδρυμα διαστημικής υπηρεσίας της Βραζιλίας ΙNPE παρουσίασε στοιχεία που απεδείκνυαν αύξηση της αποψίλωσης των δασών του Αμαζονίου. Όλοι μιλούν για την πολιτική του ακροδεξιού προέδρου Ζαϊχ Μπολσονάρου, ο οποίος έχει ακολουθήσει βλαπτικές για το περιβάλλον τακτικές.
Η αύξηση της θερμοκρασίας είναι μία από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές απειλές
Και θα συνεχίζει να απειλεί όλο και περισσότερο, αν οι άνθρωποι δεν αναλάβουμε δράση για τον περιορισμό της ολοένα αυξανόμενης συγκέντρωσης αερίων του θερμοκηπίου. Η αλόγιστη εξόρυξη και κατανάλωση ορυκτών καυσίμων, οδηγεί αφενός στην εξάντλησή τους και αφετέρου στην παραγωγή εκατομμύρια τόνων διοξειδίου του άνθρακα. Αυτό σε συνδυασμό με τις δασικές καταστροφές και την εκτεταμένη αποψίλωση θα έχει ένα αποτέλεσμα: το μεγαλύτερο μέρος της ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από την ανθρώπινη δραστηριότητα δε θα απορροφάται από τα δάση και θα παραμένει στην ατμόσφαιρα ενισχύοντας έτσι το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) επισημαίνει ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα οδήγησε στην αύξηση της θερμοκρασίας της Γης κατά 1.0°C συγκριτικά με την προ-βιομηχανική περίοδο. Αν συνεχιστεί η κατάσταση με τα ίδια δεδομένα, πιθανόν ως το 2052 η συνολική αύξηση να αγγίξει τον 1,5 °C. Κάτι τέτοιο εγκυμονεί κινδύνους για τα οικοσυστήματα, την υγεία, το βιοπορισμό, τις προμήθειες σε φαγητό και νερό, την οικονομική ανάπτυξη εν γένει. Και φυσικά αναμένεται να επηρεάσει περισσότερο αρνητικά τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Για να περιοριστεί στον 1,5 °C η αύξηση της θερμοκρασίας θα πρέπει να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 45% ως το 2030 κι έπειτα να μηδενιστούν ως το 2050
Προς το σκοπό αυτό προτείνεται η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ώστε να περιοριστεί η αλόγιστη χρήση ορυκτών καυσίμων. Μεταβολές θα πρέπει να υπάρξουν και στον βιομηχανικό κόσμο με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και μεθόδων. Παραδείγματα;
- Η απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από τα καυσαέρια και την ατμόσφαιρα και η ακολουθούμενη ανακύκλωση ή αποθήκευσή του στη Γη (Carbon Capture, Utilization and Storage/ CCUS) .
- Η αξιοποίηση του υδρογόνου, ειδικότερα στα μέσα μεταφοράς.
Αλλαγές θα πρέπει να σημειωθούν και στον χώρο της γεωργίας. Η εκτεταμένη χρήση λιπασμάτων οδηγεί στην εκπομπή υποξειδίου του αζώτου. Ακόμη, συστήνεται η μείωση στην κατανάλωση κρέατος και αλλαντικών, διότι συμβάλλει στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Μάλιστα, προκειμένου να καλυφθεί η τεράστια ζήτηση παγκοσμίως, η εκτροφή ζώων είναι τόσο μαζική που ευθύνεται σε μεγαλύτερο βαθμό για την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου συγκριτικά με τα μέσα μεταφοράς.
Είναι πλέον ξεκάθαρο πως σήμερα, στον βωμό της ανάπτυξης και του πλούτου, οι άνθρωποι γινόμαστε εκμεταλλευτές του δημιουργού μας -της Φύσης. Πώς; Κατασπαταλώντας τους καρπούς της και εθελοτυφλώντας απέναντι στις συνέπειες αυτής της κατασπατάλησης. Εφησυχασμένοι στο εφήμερο της ύπαρξης μας αδιαφορούμε για τη βιωσιμότητα του πλανήτη, για τους ανθρώπους που αύριο θα υποφέρουν εξαιτίας της δικής μας αδηφαγίας.
