Το Women’s Tales είναι ένα από αυτά τα προφίλ που πρέπει να ακολουθείς. Γιατί; Γιατί με προσεγμένη αισθητική και όμορφα δομημένο λόγο μοιράζεται μαζί μας ιστορίες γυναικών που αξίζει να γνωρίσουμε. Στρέφει ή επαναφέρει το ενδιαφέρον μας σε γεγονότα και βιογραφίες ιστορικών ή σύγχρονων γυναικών. Όλες τους με τα επιτεύγματά τους απέδειξαν την αξία και επιμονή τους να πετύχουν, ανεξάρτητα από τις δυσκολίες της κάθε εποχής.
Η Ιωάννα Καραγιώργου κάνει το διδακτορικό της στο University of the Arts London, στον τομέα Κοινωνιολογίας και Media. Παράλληλα, ξεκίνησε έναν διάλογο με το κοντινό και μακρινό παρελθόν μέσω του προφίλ της. Το κοινό πάντα θέμα είναι τα γυναικεία επιτεύγματα. Εμείς, με μεγάλο θαυμασμό προς την έρευνα της, θελήσαμε να μάθουμε περισσότερα για την ιδέα πίσω από αυτό το concept.
Πώς προέκυψε η ιδέα του Women’s Tales;
Το προφίλ Women’s Tales ήταν κάτι που είχα στο μυαλό μου καιρό. Πολλές γυναίκες σε διάφορους τομείς, από τις τέχνες , τις επιστήμες, την πολιτική μέχρι και τον ακτιβισμό, έχουν ιστορικά υποτιμηθεί – κυρίως από άνδρες ερευνητές και ιστορικούς. Από την άλλη, τόσο στην πρωτοβάθμια, όσο και στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τα κατορθώματα και η συμβολή των γυναικών είναι παραγκωνισμένα. Για αυτό το λόγο, αποφάσισα να δημιουργήσω αυτό το προφίλ. Παρουσιάζω μέσω αυτού γυναίκες, από την ιστορία αλλά και πιο σύγχρονες, με inclusive προσέγγιση. Ο σκοπός είναι και να παρουσιάσω τα επιτεύγματα των γυναικών. Παράλληλα, όμως, και να σχολιάσω την κοινωνική θέση και τις πολιτιστικές προκαταλήψεις διαφόρων τόπων και εποχών.
Υπάρχει κάποιο μοτίβο στην επιλογή των ιστοριών των γυναικών που μοιράζεσαι; Από πού εμπνέεσαι;
Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο μοτίβο. Προσπαθώ να ανακαλύψω γυναίκες από διάφορους τομείς, διάφορες περιόδους και εποχές. Ήδη μάλιστα έχω μια πολύ μεγάλη λίστα για μελλοντικές δημοσιεύσεις! Ο τρόπος έρευνας μου βασίζεται τόσο σε βιβλία, όσο και σε διαδικτυακές σελίδες που παρακολουθώ. Πολλές φορές, όμως, λαμβάνω μηνύματα από ακολούθους που μου προτείνουν ιδέες.
Ποιες είναι οι δικές σου βάσεις και αρχές ως σύγχρονη γυναίκα;
Προσπαθώ όσο μπορώ να προάγω φεμινιστικές αξίες. Αυτό ισχύει τόσο για την προσωπική μου, όσο και την επαγγελματική μου ζωή, μέσω της έρευνας μου. Η αλήθεια είναι ότι δεν συναναστρέφομαι και δεν έχω υπομονή για ομοφοβικά/ρατσιτικά/μισογυνιστικά άτομα. Από την άλλη, όμως, καταλαβαίνω την ανάγκη να ενημερώνουμε και να εκπαιδεύουμε τέτοιους τρόπους σκέψεις και συμπεριφορές. Γι’αυτό προσπαθώ να περάσω την ανάγκη για μόρφωση μέσα από το προφίλ μου. Αλλά δυστυχώς, αυτό που παρατηρώ είναι ότι η ελληνική κοινωνία και κουλτούρα είναι πολύ πίσω σε αυτό τον τομέα.
Ποια είναι η γυναίκα που έχει εμπνεύσει εσένα περισσότερο μέχρι στγμής;
Δεν μπορώ να πω ότι κάποια γυναίκα με έχει εμπνεύσει περισσότερο από κάποια άλλη. Αν σκεφτούμε το συστημικό και ιστορικό μισογυνισμό που υπάρχει και τις αντιξοότητες που κατάφεραν να ξεπεράσουν οι γυναίκες που ερευνώ, νομίζω ότι παίρνω παράδειγμα και δύναμη από όλες.
Οι ιστορίες των γυναικών που απασχολούν το προφίλ σου αφορούν τη ζωή και το έργο γυναικών που αποκρύφτηκαν. Πιστεύεις πως αυτό εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα;
Εννοείται! Σίγουρα είναι πιο εύκολο από παλαιότερα να ανακαλύψει κάποιος που ενδιαφέρεται ιστορίες και κατορθώματα γυναικών. Και αυτό κυρίως λόγω λογαριασμών στα μέσα δικτύωσης και μιας αύξησης σε βιβλία σε αυτό το θέμα τα τελευταία χρόνια. Παρόλα αυτά οι ακαδημαϊκές πηγές έχουν χτιστεί με βάση αυτούς τους αποκλεισμούς. Τα κατορθώματα γυναικών μεταφέρονται σαν κατορθώματα ανδρών. Είναι, λοιπόν, δύσκολο να μεταφερθούν στον ευρύτερο πληθυσμό αυτά τα επιτεύγματα. Για παράδειγμα, αρκετά έργα της Ιταλίδας αναγεννησιακής ζωγράφου Sofonisba Anguisolla μέχρι και πριν μερικά χρόνια αποδίδονταν σε άνδρες ζωγράφους. Ποιος ξέρει πόσα έργα της αποδίδονται ακόμα σε άνδρες και πόσα έργα από άλλες γυναίκες ζωγράφους! Πιστεύω λοιπόν ότι πρέπει να αλλάξει γενικότερα οι προσέγγιση μας στην γνώση και στη διδασκαλία.
Ποιος χώρος όπου έχουν διαπρέψει οι γυναίκες σε εμπνέει περισσότερο και γιατι;
Το μεταπτυχιακό μου είναι στην ιστορία ενδύματος. Δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ τη λέξη μόδα. Και αυτό γιατί υπονοεί κάτι εφήμερο και μειώνει την μακρά ιστορική σχέση των γυναικών με το ένδυμα. Επομένως, αυτός ο τομέας είναι ιδιαίτερα αγαπητός σε μένα. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις γυναικών που έχουν χρησιμοποιήσει τα ρούχα τους ως μέσω αντίστασης. Τρανταχτά παραδείγματα όπως η υιοθέτηση των bloomers τον 19ο αιώνα και η σύνδεση τους με τη γυναίκεια χειραφέτηση. Μέχρι πιο ανεπαίσθητα όπως οι τσέπες στα γυναικεία ενδύματα. Οι τσέπες σε αυτά δεν υπήρχαν για πάρα πολλούς αιώνες. Οι γυναίκες δεν είχαν δικά τους χρήματα και άρα δεν τις χρειαζόντουσαν.
Ιστορικά οι γυναίκες είναι συνυφασμένες με την δημιουργία υφασμάτων και ρούχων αφού αυτές οι δραστηριότητες σχετίζονταν με την οικιακή σφαίρα. Ακόμα και τώρα οι γυναίκες αποτελούν το κύριο καταναλωτικό κοινό ένδυσης. Παρόλα αυτά η μόδα είναι συνδεδεμένη με μια πληθώρα διάσημων ανδρών σχεδιαστών. Αφήνοντας έτσι απ’έξω, όχι μόνο τις γυναίκες σχεδιάστριε, αλλά και την αναγνώριση ότι η μόδα είναι μια συλλογική διαδικασία. Μια διαδικασία που περιλαμβάνει ράφτες, κεντήτριες, σχεδιάστριες, πατρόν. Οπότε, ο χώρος αυτός αποτελεί ένα ηχηρό παράδειγμα πως ακόμα και τομείς που ενδιαφέρουν τις γυναίκες, όπως η γυναίκεια μόδα, έχει συνδεθεί πλέον με άνδρες.
Είναι το προφίλ μια κραυγή αγανάκτησης για τα σύγχρονα πρότυπα των κοριτσιών;
Όχι δεν είναι μια κραυγή αγανάκτησης, ούτε θεωρώ απαραιτήτως αρνητικά τα σύγχρονα πρότυπα σε νεαρές ηλικίες. Ειδικά όταν σκέφτομαι τις αρχές των 00s που μεγάλωνα εγώ. Όλα τα πρότυπα γυναικών τότε στην μόδα/ταινίες/μουσική ήταν σεξιστικά και sexualised σε υπερβολικό βαθμό. Κάτι το οποίο ειδικά μετά το 2017 και την ευρεία διάδοση του #metoo έχει αλλάξει λίγο.
Σίγουρα χρειάζεται ακόμα πολύ δουλειά. Πιστεύω όμως, ότι τώρα οι νεαρές ηλικίες έχουν την δυνατότητα λόγω των μέσων δικτύωσης να έρχονται σε επαφή με πιο ποικίλες αντιπροσωπεύσεις. Ένα δυνατό παράδειγμα είναι το κίνημα body positivity. Παρόλα αυτά δεν είναι μόνο θέμα των κοριτσιών να έρχονται σε επαφή με περισσότερα θετικά γυναικεία πρότυπα. Και τα αγόρια χρειάζεται να μαθαίνουν για τις συνεισφορές των γυναικών εν μέσω μία πιο ολιστικής εκπαίδευσης. Αυτή θα έχει βάση την ισότητα και την αποκάλυψη του συστημικού μισογυνισμού.
Tι είναι αυτό που κάνει μια γυναίκα ηρωίδα, είδωλο ή απλά να ξεχωρίσει;
Πιστεύω ότι κάθε γυναίκα είναι ηρωίδα με τον τρόπο της. Κάθε γυναίκα πρέπει να διασχίσει και υπερβεί μια κοινωνία και μια κουλτούρα πατριαρχική – σε διαφορετικό βαθμό ανάλογα τον τόπο. Από την Noura al-Matroushi, που ονομάστηκε πρόσφατα σαν την πρώτη γυναίκα αστροναύτισσα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Πρόκειται για μια χώρα που μέχρι πρότινος οι γυναίκες δεν μπορούσαν να οδηγήσουν. Ακόμα και τώρα χρειάζονται άδεια από άνδρα κηδεμόνα για να δουλέψουν και να ταξιδέψουν. Μέχρι την κάθε γυναίκα που αναγκάζεται να εγκαταλείψει την δουλειά της ή την καριέρα της για να προσέχει τα παιδιά ή ηλικιωμένους γονείς. Και αυτό συμβαίνει γιατί το κράτος δεν παρέχει την απαραίτητη κοινωνική μέριμνα και υποστήριξη σε δουλειές που πέφτουν κατά κόρον στις γυναίκες λόγω κοινωνικών προσδοκιών.
Γι’αυτό εκτός από το να θαυμάζουμε και να ανακαλύπτουμε τα κατορθώματα των γυναικών πρέπει ταυτόχρονα να απαιτήσουμε αλλαγές. Να επιφέρουμε ισότητα των φύλων- συμπεριλαμβάνοντας όλο το φάσμα των φύλων.
Ποιοί οι μελλοντικοί σου προσωπικοί στόχοι για το Women’s Tales; Πώς θα ήθελες να το δεις να εξελίσσεται;
Θα ήθελα το προφίλ να εξελιχθεί σε μια κοινότητα με ενημέρωση και αλληλεπίδραση. Στα μελλοντικά μου σχέδια είναι η δημιουργία μια ιστοσελίδας. Ακόμη, η οργάνωση μιας ημερίδας με γυναίκες για να μοιραστούν εμπειρίες, απόψεις και σχέδια.
