*Μία σημείωση: Το παρόν άρθρο έχει στόχο τον σχολιασμό του concept dopamine menu στο πλαίσιο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστά τη συμβουλή ειδικών σχετικά με το φάσμα της νευροτυπικότητας.
Η ντοπαμίνη, ή αλλιώς ο νευροδιαβιβαστής της ευτυχίας, είναι μία έννοια που εμφανίζεται ξανά και ξανά μπροστά μας τα τελευταία χρόνια, σε μορφές όπως το dopamine decor που είδαμε πριν λίγο καιρό. Αυτή τη φορά, το TikTok έγινε και πάλι η αιτία για να μάθουμε το dopamine menu, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία σειρά από συνήθειες που μπορούν να βοηθήσουν ώστε να μας κρατήσουν λίγο περισσότερο μακριά από τις οθόνες.
Ο οργανισμός μας αναζητά την ντοπαμίνη και συχνά την αντλεί από το ατελείωτο scrolling
Ίσως, όμως, να έχεις παρατηρήσει πως το ατελείωτο scrolling μετατρέπεται σε φαύλο κύκλο, ο οποίος ρουφά μέχρι και τα τελευταία ψήγματα ενέργειας που σου έχουν απομείνει. Έτσι, στο τέλος μένεις με ελάχιστη όρεξη και συγκέντρωση για να κάνεις όλα όσα θα ήθελες μέσα στην ημέρα σου. Μέχρι σήμερα, το dopamine menu λειτουργούσε σαν αντίδοτο όλων αυτών για τα άτομα στο φάσμα της νευροδιαφορετικότητας, ωστόσο έχει αρχίσει να γίνεται ιδιαίτερα δημοφιλές και όσ@ δεν έχουν κάποια σχετική διάγνωση.
Ακριβώς όπως ένα μενού φαγητό, έτσι και το dopamine menu χωρίζεται σε μέρη
Ακολουθώντας παρόμοια λογική, μπορείς να χωρίσεις το προσωπικό σου dopamine menu σε διαφορετικές κατηγορίες, ανάλογα με τον χρόνο και την ενέργεια που απαιτεί κάθε ασχολία. Σε αυτές τις κατηγορίες μπορείς να προσθέσεις τις δραστηριότητες που σε αφορούν περισσότερο και σου προσφέρουν χαρά. Για παράδειγμα, οι πιο σύντομες θα είναι εκείνες που δεν απαιτούν πολύ από τον χρόνο σου και σου προσφέρουν άμεσα τη χαρά της ολοκλήρωσης, όπως είναι το γρήγορο stretching ή το να αγοράσεις/ετοιμάσεις τον αγαπημένο σου καφέ. Σε μία άλλη κατηγορία θα βάλεις εκείνες τις δραστηριότητες που απαιτούν περισσότερο χρόνο και αντίστοιχα απελευθερώνουν μεγαλύτερα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλό σου. Εκεί μπορείς να προσθέσεις, για παράδειγμα, κάποιο χόμπι που θα ήθελες να ξεκινήσεις ακόμα και στο σπίτι ή την προετοιμασία ενός γεύματος.
Όπως σε μία διατροφή δεν αποκλείουμε καμία ομάδα φαγητού, αλλά προσπαθούμε να τα κρατήσουμε όλα με μέτρο, έτσι κι εδώ οι οθόνες δεν βγαίνουν εντελώς από την εξίσωση. Από το να στρέφεσαι συνεχώς προς το κινητό σου και τις ποικίλες εφαρμογές, ακόμα και όταν έχεις άλλα πράγματα να κάνεις, είναι προτιμότερο να έχεις μερικές προκαθορισμένες ώρες που μπορείς να χαλαρώσεις στον καναπέ σου και να αφήσεις χρόνο για τα social media ή μία νέα σειρά που θες να δεις.
Το dopamine menu εξαρτάται από τον χρόνο σου και το τι έχει ανάγκη ο οργανισμός σου
Μπορεί αυτό να είναι μία μικρή βόλτα πλάι στη θάλασσα ή ο αγαπημένος σου καφές από το μαγαζί της γειτονιάς. Σε καμία περίπτωση δεν χρειάζεται να γίνει αυτοσκοπός, γιατί έτσι παύει να συνεισφέρει θετικά και στην καθημερινότητά σου. Πολύ περισσότερο, το dopamine menu είναι μία ευγενική υπενθύμιση μέσα στη μέρα πως υπάρχουν και άλλα πράγματα που μπορείς να κάνεις πέρα από το ατελείωτο scrolling στο κινητό σου – εφόσον αναγνωρίζεις ότι αυτό σε έχει κουράσει και καταλαμβάνει πολύ από τον χρόνο σου.
1