Ένα απρόσμενα διασκεδαστικό και ενημερωτικό βιογραφικό φίλμ που δίνει μια άλλη οπτική γωνία για το τί συμβαίνει πίσω απο το “προσωπείο” του Πάπα. Το The Two Popes του Fernando Meirelles είναι μια ταινία που ίσως να μην επέλεγες να δείς στο Netflix – χώρις βέβαια να ξέρεις τι χάνεις.
Πλοκή
Ο Καρδινάλιος Jorge Bergoglio (Jonathan Pryce), μπερδεμένος και αγανακτισμένος με την συντηρητική κατεύθυνση της εκκλησίας μετά την εκλογή του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ’ (Anthony Hopknis), αποφασίζει να παραιτηθεί. Για να συμβεί όμως αυτό, πρέπει να πάρει την έγκριση του Πάπα. Προκειμένου να συζητήσουν το επικείμενο ζήτημα λοιπόν, ο Πάπας καλεί τον Bergoglio στην θερινή του κατοικία. Εκεί οι δυό τους, άνθρωποι διαφορετικών υπoβάθρων και νοοτροπιών, θα προσπαθήσουν να βρούν κοινό έδαφος για την πορεία της Καθολικής εκκλησίας και τη στάση της στη σημερινή εποχή. Αυτό όμως που δε γνωρίζει ο Αργεντίνος Καρδινάλιος είναι ότι ο Πάπας έχει να του εκμυστηρευτέι ένα μεγάλο μυστικό. Ιστορίες αμαρτίας και συγχώρεσης, αμφιβολίες πίστης, ενοχές και όπως πάντα η διαμάχη μεταξύ της παράδοσης και της προόδου. Πρέπει η εκκλησία να αλλάξει ή αυτό θα αλλοτριώσει όλη τη θρησκεία;
Ερμηνείες – Χαρακτήρες
Σε κάνει και απορείς πώς κάποιοι ηθοποιοί έχουν αυτό το χάρισμα που δεν περιγράφεται με λέξεις. Ηθοποιοί που με το χαρακτηριστικό τους βλέμμα σου τραβούν την προσοχή και κλέβουν την παράσταση. Ένας τέτοιος ηθοποιός είναι αδιαμφισβήτητα ο Anthony Hopknis και το αποδεικνύει περίτρανα και σε αυτήν την ταινία. Το πώς καταφέρνει να ταιριάζει το ίδιο βλέμμα σε έναν ευφυή κανίβαλο και στον αρχηγό της καθολικής εκκλησίας είναι πέραν της δικής μου νόησης. Είχαμε ξαναδεί το πόσο πειστικός μπορεί να γίνει με τα ράσα ο Hopkins στο The Rite (2011), οπότε δεν ήταν δύσκολο να τον φανταστείς στο ρόλο του Πάπα. ‘Αλλοτε επιβλητικός και ψυχρός, άλλοτε μπερδεμένος και αδύναμος, καταφέρνει να δώσει μια πολύ ανθρώπινη διάσταση σε έναν άνθρωπο που εμφανώς δυσκολεύεται να κατανοήσει τη σημερινή εποχή. Πόσο μάλλον το ρόλο της εκκλησίας σε αυτή.
Από την άλλη πλευρά έχουμε τον Jonathan Pryce. Ναι και αυτόν τον έχουμε δει ως “ιερέα”. Βέβαια ο πρώτος πολέμησε έναν δαίμονα και ο δεύτερος τη Cersei, τον ίδιο τον Σατανά. Και φαίνεται πως εχει εξασκηθεί να πολεμάει “γίγαντες” γιατι παρόλο που μοιράζεται τις σκηνές του με έναν απο τους πιο αξιόλογους εν ζωή ηθοποιούς, καταφέρνει να λάμψει. Προοδευτικός, συνειδητοποιημένος και μετανιωμένος, γίνεται εύκολα συμπαθής και αρεστός. Εμπνέει μια άλλου είδους ανθρωπιά. Πιο ζωντανή και φιλόδοξη. Συνδυάζει την εμπειρία και ωριμότητα με την διάθεση για χιούμορ και ανοιχτή σκέψη. Σε κάνει να τον θέλεις για ηγέτη και να εκτιμήσεις τον σημερινό πάπα. Αξίζει να αναφερθεί και η απίστευτη ομοιότητα του ηθοποιού με τον αληθινό Πάπα Φραγκίσκο.
Σκηνοθεσία – Ατμόσφαιρα
Η ταινία σκηνοθετικά έχει αρκετά έξυπνα στοιχεία. Αρχικά χρησιμοποιούνται γρήγορα μοντάζ για σκηνές που έχουμε ξαναδεί στον κινηματογράφο (πχ. εκλογή Πάπα). Έχουμε διαδοχή γρήγορων – αργών σκηνών που δίνουν βάρος στις σοβαρές συζητήσεις των δύο πρωταγωνιστών και κρατούν το ενδιαφέρον. Διάφορα κωμικά στοιχεία που σπάνε τον πάγο της σοβαρής, καθώς πρέπει εκκλησίας (πχ. ο Καρδινάλιος που τραγουδάει το Dancing Queen). Αρκετά ασπρόμαυρα flashbacks που χρησιμοποιούνται πέραν της πλοκής, για έξτρα ιστορικές αναφορές (στρατιωτική χούντα στην Αργεντινή 1973 -1983). Και τελευταίο και πιο σημαντικό, η μουσική. Το soundtrack του Bryce Dessner είναι απολαυστικό και ταιριάζει άψογα με το χαρακτήρα της ταινίας.
Μήνυμα
Εκτίμησα ιδιαίτερα το γεγονός οτι το The Two Popes εκθέτει κάποια απο τα πολύ σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η εκκλησία στις μέρες μας. Θέματα που αποτελούν το λόγο που πολύς κόσμος στρέφει την πλάτη του σε αυτήν και επιλέγει να αποτραβηχτεί απο τη θρησκεία. Μέσα απο τους πλούσιους και σκεπτόμενους διαλόγους της, παρουσιάζει κομψά το πού έγκειται το πρόβλημα. Αλλά δε σταματάει μόνο εκεί. Δίνει έμμεσα και hint για το πώς θα μπορούσε να κινηθεί η εκκλησία στη σημερινή εποχή. Αρκεί να αναθεωρήσει το ρόλο της και να πάψει να σκέφτεται συντηρητικά.
Βαριόμουν να διαβάσω τα παραπάνω, να το δώ;
Φυσικά. Αν υπάρχει κάτι καινούργιο στο Netflix που αξίζει να δείς πέραν του Marriage Story τώρα στις γιορτές, αυτή είναι σίγουρα μια επιλογή. Είναι σοβαρό, διαπραγματεύεται σημαντικά θέματα αλλά παράλληλα είναι αστείο και ανάλαφρο όποτε χρειάζεται. Μαζί με την όμορφη ιστορία πίσω απο την εκλογή του Πάπα Φραγκίσκου και το λόγο που αυτή είναι τόσο σημαντική, ο θεατής έχει την ευκαιρία να μάθει για ένα κομμάτι της παγκόσμιας ιστορίας που ίσως του έχει περάσει απαρατήρητο.
