Το Tenet, η πιο δυναμική και “θορυβώδης” ταινία του Κρίστοφερ Νόλαν, ήρθε για να μας θυμίσει τους λόγους που αγαπήσαμε το σινεμά του Βρετανού δημιουργού και να μας κάνει να πονοκεφαλιάσουμε ευχάριστα για 150 περίπου λεπτά.
“Ποιος πονοκέφαλος είναι ευχάριστος;” θα μας ρωτήσετε κατευθείαν. Ένα πολύ συγκεκριμένο είδος. Είναι εκείνος ο πονοκέφαλος που μπορεί να προκληθεί από μια ιδέα, μια εικόνα ή μια σειρά από γεγονότα που κατακλύζουν το μυαλό και δεν το αφήνουν να ησυχάσει για ώρες ή μέρες. Παραδείγματα αυτών των ιδεών θα μπορούσαν να είναι τα τατουάζ του Λέοναρντ στο Memento (2000) ή το ταξίδι του Κομπ απ’ το ένα όνειρο στο άλλο στο Inception (2010). Για δείτε, εντελώς τυχαία και οι δύο ιδέες είναι προϊόντα της ιδιοφυΐας του Κρίστοφερν Νόλαν.
Επιστρέψαμε, λοιπόν, γιατί καλή και η ταινιοθήκη καραντίνας αλλά τις έχουμε ανάγκη τις πρεμιέρες. Ειδικά τις πρεμιέρες σαν κι αυτή του Tenet. Το περιμέναμε καιρό κι ενώ πέρασε και αυτό από σαράντα κύματα, κατάφερε να βρει το δρόμο του προς τις αίθουσες. Αλλά με τον Νόλαν ποτέ δεν ξέρεις τι να περιμένεις. Είσαι σίγουρος ότι θα εντυπωσιαστείς. Γνωρίζεις ότι θα χρειαστεί να συγκεντρωθείς και να κάνεις πράξεις στο κεφάλι σου. Ωστόσο, αυτό που συνέλαβε το μυαλό του Λονδρέζου στο Tenet, δεν έχει προηγούμενο. Ξεπερνάει τα φράγματα που έσπασε το Inception και το Interstellar (2014) και θέτει καινούρια τα οποία μοιάζουν αξεπέραστα. Μέχρι να καταφέρει βέβαια ο ίδιος, να τα ξεπεράσει κι αυτά.
Πλοκή
Τι συμβαίνει στο Tenet; H περιορισμένη πλοκή που μπορούμε να μοιραστούμε για να αποφύγουμε spoilers ακολουθεί έναν πράκτορα της CIA ο οποίος στρατολογείται από μια μυστική οργάνωση κατασκοπείας. Σε μια αποστολή που όμοια της δεν έχει ξαναδεί, ο πρωταγωνιστής θα συνεργαστεί με τον Νιλ, έναν μυστηριώδη Βρετανό πράκτορα, με σκοπό να σώσουν τον κόσμο από τα σχέδια ενός εμπόρου όπλων που θέλει να προκαλέσει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτό που γρήγορα θα συνειδητοποιήσουν είναι πως η αποστολή τους ξεπερνάει τα όρια του παρόντος και πως η αντίληψη τους για το τώρα, αλλά και την χρονική πορεία των πραγμάτων και των γεγονότων οφείλει να αλλάξει ριζικά.
Υπάρχουν τρεις τρόποι για να δεις το Tenet.
Ο πρώτος είναι να γυρίσεις τον διακόπτη του μυαλού σου και να απολαύσεις το οπτικοακουστικό θαύμα που ξεδιπλώνεται μπροστά σου. Μόνο αυτό. Ο Νόλαν συνδύασε τόσο αρμονικά την υπέροχη φωτογραφία του Χόιτε Βαν Χοϊτέμα και το εκκωφαντικό σκορ του Λούντβιχ Γκόρανσον (όσκαρ για το Black Panther) με σκοπό να σε κάνει να σαστίσεις για ακόμη μια φορά. Το καταφέρνει αλλά δεν έχει νόημα να σαστίσεις μόνο με αυτά στις ταινίες του. Σκεφτείτε να βρισκόσασταν σε συναυλία των Led Zeppelin και να απομονώνατε τις ερμηνείες του Ρόμπερτ Πλαντ από τα σόλο του Τζίμι Πέιτζ και του Τζον Μπόναμ. Απλά δεν το κάνεις.
Ο δεύτερος τρόπος είναι αυτός που πάντα λέμε ότι χρειάζεται να κάνει κάποιος που βλέπει ταινία του Νόλαν. Ειδικά αν δεν είναι εξοικειωμένος με το σινεμά του Βρετανού. Μπλοκάκι και στυλό. Ή μολύβι και χαρτί. Όπως βολεύεται ο καθένας. Αλλά εδώ ο άνθρωπος το πήγε ένα βήμα παραπέρα. Βασικά όχι ένα βήμα. Χιλιόμετρα παραπέρα. Από το πρώτο εικοσάλεπτο της ταινίας, η Κλεμένς Ποεσί, στον ρόλο μιας επιστήμονα, λέει στον πρωταγωνιστή: “Don’t try to understand it. Feel it.”. Σε αυτό το σημείο είναι λες και κοιτάει απευθείας στην κάμερα και απευθύνεται στον θεατή. Ο Νόλαν θέλει να βιώσεις την ιδέα του με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να σε καταπιεί ολόκληρο και να μη μπορείς να την αποβάλλεις μέρες μετά την αποχώρηση σου από την αίθουσα. Αν όμως αφοσιωθείς τόσο στις λεπτομέρειες του σεναρίου, χάνεις το απίστευτο οπτικοακουστικό κομμάτι που αναφέραμε πιο πάνω.
Η λύση για εμάς, λοιπόν, είναι ένας τρίτος τρόπος.
Τουλάχιστον εμείς έτσι λειτουργούμε όταν πάμε να δούμε τις εξωφρενικές ιδέες του Λονδρέζου να παίρνουν σάρκα και οστά μπροστά μας. Και το Tenet είναι η πλέον εξωφρενική. Ο τρόπος αυτός είναι μια μετριοπαθής παρακολούθηση. Η απόλαυση των εφέ, της μουσικής και της δράσης, αλλά όχι με υπερβολικό ενθουσιασμό. Γιατί μέσα σε αυτά πάντα κάτι κρύβεται. Πάντα οφείλεις να σκεφτείς πως η έκρηξη αυτή έγινε για κάποιο λόγο. Πάντα πρέπει κάτι να σε κρατάει πίσω. Αν το κάνεις, θα συνειδητοποιήσεις πως η απόλαυση θα έχει περισσότερο νόημα. Διότι και αυτό που θα παρακολουθείς θα βγάζει περισσότερο νόημα. Το ίδιο συμβαίνει και απ΄την αντίθετη πλευρά. Αν αφοσιωθείς τόσο στην ιδέα χάνεις την υπόλοιπη κινηματογραφική εμπειρία. “Feel it” όπως είπε και η Ποεσί.
Ερμηνείες
Ο Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον στον ρόλο του Πρωταγωνιστή -ναι αυτό είναι το όνομα του στην ταινία- αποδεικνύει γιατί είναι ένα από τα πλέον ηχηρά ονόματα του νέου αίματος του Χόλιγουντ. Και όχι το όνομα του δεν είναι ηχηρό λόγω του πατέρα του. Με αέρα κομψό αλά Τζέιμς Μποντ και Τζον Γουίκ, αλλά σε ορισμένες στιγμές χιουμοριστικό και μάγκικο αλά Ίθαν Χαντ, καταφέρνει να γίνει συμπαθής από την πρώτη στιγμή. Την πρώτη ώρα δείχνει αριστοκρατικός αλλά αργότερα δεν διστάζει να λερωθεί, να τρέξει, να φωνάξει και τελικά να εντυπωσιάσει. Ένας καλογραμμένος χαρακτήρας. Αποφασιστικός, αμείλικτος αλλά και με αρκετές ευαισθησίες. Είναι πλέον σίγουρο πως στο μέλλον δεν θα υπάρχει έλλειψη του ονόματος Ουάσινγκτον στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Ο Ρόμπερτ Πάτινσον είναι παντού τον τελευταίο καιρό. Από το indie σινεμά της A24 μέχρι την Γκόθαμ και το σύμπαν της DC. Ωστόσο είναι κάτι που του αξίζει. Έχει πλέον αποβάλλει εντελώς τη “ρετσινιά” της εφηβικής σειράς ταινιών που τον στιγμάτισε και μετατρέπεται σε έναν από τους πιο αξιόλογους ηθοποιούς εκεί έξω. Στο Tenet είναι φανταστικός ως Βρετανός κατάσκοπος ονόματι Νιλ. Το δίδυμο του με τον Ουάσινγκτον βασίζεται κυρίως στο ιδιαίτερο χιούμορ και των δύο χαρακτήρων γεγονός που τους δένει εξαίσια. Μακάρι να τους ξαναδούμε μαζί στο μέλλον.
Τέλος, όσον αφορά τους Κένεθ Μπράνα και Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι, ο πρώτος χρησιμοποιεί μόνο ένα μικρό κομμάτι από το τεράστιο ταλέντο του για να υποδυθεί έναν villain όχι τόσο διαφορετικό αλλά αρκετά ενδιαφέρον. Η δεύτερη; Είναι ταιριαστό να πούμε πως μετά από αυτόν τον ρόλο θα ανοίξουν πολλές πόρτες μπροστά της. Μακάρι να διαλέξει τις κατάλληλες.
Κάποια στιγμή στην ταινία θα δείτε την ίδια σκηνή, γυρισμένη με τον ίδιο τρόπο, αλλά θα νιώσετε ότι είναι διαφορετική.
Τότε θα συνειδητοποιήσετε πως ο Νόλαν μπήκε γι’ ακόμα μια φορά στο κεφάλι σας. Είναι πραγματικά απίστευτο το πώς ένας άνθρωπος, σε δύο ώρες και κάτι, μπορεί να επηρεάσει σε τόσο μεγάλο βαθμό τον τρόπο που βλέπεις και αντιλαμβάνεσαι τα πράγματα.
Κακά τα ψέματα, δεν αρκεί μια θέαση της ταινίας για να καταλάβεις τι γίνεται και αυτό ίσως δεν θα έπρεπε να συμβαίνει. Ίσως γι’ αυτό το Tenet και γενικότερα το σινεμά του Νόλαν, θα πρέπει πρώτα να το θαυμάσει το κοινό και αργότερα να το απολαύσει. Προσπαθήστε να δείτε την ταινία με τον τρόπο που σας προτείναμε. Ίσως σας βοηθήσει. Το μόνο σίγουρο είναι πως η συζήτηση για το Tenet δεν θα σταματήσει εδώ.
Με την υποστήριξη του Cineplexx
