Όπως έχω πει και στο πρώτο μέρος της στήλης, όταν έκανα ραδιόφωνο, είχα την τάση να «ξεγυμνώνω» πολύ γνωστά κομμάτια και να αφηγούμαι τις ιστορίες που έκρυβαν από πίσω τους. Συνήθως ξέρουμε τους στίχους τους απ’ έξω κι ανακατωτά, αλλά πολλές φορές αγνοούμε τα κρυμμένα νοήματα και τον τρόπο με τον οποίο γεννήθηκαν.
Where the streets have no name των U2
Σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή της ζωής τους, πολλοί άνθρωποι αποφάσισαν να ρουφήξουν τη ζωή μέχρι το μεδούλι. Γκρέμισαν τους τέσσερις τοίχους που τους κρατούσαν δέσμιους στο μικρό ασφαλές τους σύμπαν και χάθηκαν στις πιο ανώνυμες γωνιές του πλανήτη. Κάτι τέτοιο έκανε και ο Bono το 1985, που έφυγε για να εξερευνήσει την Αιθιοπία, εκεί όπου οι δρόμοι – πράγματι – δεν έχουν ονόματα, παρά μονάχα αριθμούς.
Ωστόσο, δεν ήταν αυτός ο λόγος για τον οποίο ο lead singer των U2 κατέληξε στη σύνθεση του συγκεκριμένου κομματιού. Στην πραγματικότητα, το τραγούδι κάνει λόγο για την Ιρλανδία, σύμφωνα με την οποία, οι δρόμοι σε πολλές από τις πόλεις της είναι χωρισμένοι σε πλούσιοι/φτωχικοί, καθολικοί/προτεσταντικοί. Με αυτόν τον τρόπο, γνωρίζοντας τον δρόμο στον οποίο κατοικεί ένα άτομο, μπορούσες μεμιάς να διαπιστώσεις τη θρησκεία, την περιουσιακή κατάσταση, αλλά και τις πολιτικές του πεποιθήσεις.
Αυτό είναι το πρώτο κατά σειρά κομμάτι του άλμπουμ The Joshua Tree
Ο λόγος που το συγκεκριμένο κομμάτι επιλέχθηκε ως εισαγωγικό είναι γιατί ουσιαστικά, παροτρύνει τον ακροατή να πάει σε κάποιο άλλο μέρος – ίσως και φανταστικό – όπου δεν υπάρχει κανένας απολύτως περιορισμός. Αποτελεί λοιπόν την αφετηρία ενός ταξιδιού προς το ποθητό, το ιδανικό και αυτό που προσδοκά το κάθε άτομο. Εκεί όπου μπορούμε να νιώθουμε την απόλυτη ελευθερία. Στην ίδια ακριβώς περίπτωση συγκαταλέγεται και το Break on Through (To The Other Side) των The Doors.
Βέβαια, ο Bono πάντα κρατούσε μια άκρως περιφρονητική στάση απέναντι στο πρώτο δίστιχο του κομματιού, αφού αντιπροσώπευε στο σύνολό του το αυτοσχέδιο στυλ της πλειονότητας των τραγουδιών της δεκαετίας του ΄80. Τότε που τα περισσότερα τραγούδια γράφονταν κυριολεκτικά «στο πόδι». Κάπως έτσι προέκυψαν και αυτοί οι τόσο ανεξίτηλοι στίχοι: πήραν σάρκα και οστά για πρώτη φορά στο μικρόφωνο τη στιγμή της ηχογράφησης. Ο ίδιος, ήθελε να βρει κάποιες σκόρπιες λέξεις για να αποτυπώσει το νόημα της φυγής και τη δύναμη της θέλησης, που κόσμους ολόκληρους άλλαξε και άλλους τόσους τους γκρέμισε.
Dust in the wind των Kansas
Το συγκεκριμένο κομμάτι, κρύβει στον πυρήνα του νοήματα καθαρά υπαρξιακά. Ο κιθαρίστας του συγκροτήματος, Kerry Livgren, το εμπνεύστηκε αφού είχε διαβάσει ένα βιβλίο ποίησης των Αμερικανών ιθαγενών. Η φράση που του κέντρισε το ενδιαφέρον και έμελλε να κάνει το γύρο του κόσμου ήταν: “For all we are is dust in the wind”. Κάπως έτσι, μπήκε σε σκέψεις σχετικά με την πραγματική αξία των υλικών αγαθών, αλλά και για το ποιο είναι τελικά το αληθινό νόημα της επιτυχίας.
Την περίοδο εκείνη, το συγκρότημα ήταν αρκετά εμπορικό και κερδοφόρο. Ο Kerry όμως, είχε συνειδητοποιήσει πως όλα αυτά δεν έχουν καμία απολύτως αξία, εφόσον όλοι θα είχαν την ίδια μακάβρια τύχη στο τέλος. Όπως και να έχει, το συγκεκριμένο κομμάτι γράφτηκε υπό την πίεση να διατηρηθεί το σερί επιτυχίας του γκρουπ μετά το Carry On Wayward Son. Έτσι, μια μέρα και ενώ ο Kerry έκανε τις ασκήσεις του στην ακουστική κιθάρα – απελπισμένος να συνθέσει την επόμενη εμπορική επιτυχία – άκουσε την συμβουλή της γυναίκας του που του έλεγε να βάλει στίχους πάνω στα συγκεκριμένα μοτίβα. Στην αρχή την αποδοκίμασε, αρκετά εκατομμύρια όμως δίσκους αργότερα, συνειδητοποίησε πως τελικά είχε δίκιο.
Το Dust in the wind, παρότι δε θύμιζε σε τίποτα τους Kansas, αποτέλεσε την μεγαλύτερη επιτυχία του συγκροτήματος. Αυτό το αργό, ακουστικό κομμάτι δεν αντανακλά με τίποτα τον ήχο τους, θεωρείται όμως το διασημότερο ροκ κομμάτι αυτού του είδους που ηχογραφήθηκε ποτέ.
Shine On You Crazy Diamond των Pink Floyd
Αν προσέξεις καλά, ήδη από τον τίτλο (Shine On You Crazy Diamond), θα καταλάβεις πως το συγκεκριμένο τραγούδι είναι ένας φόρος τιμής στον Syd Barrett, ένα από τα πρωταρχικά μέλη των Pink Floyd. Ήταν ο βασικός κιθαρίστας του συγκροτήματος και υπεύθυνος για πολλές από τις πρώτες επιτυχίες τους. Ωστόσο, τρία χρόνια μετά την σύσταση του γκρουπ, απομακρύνεται από τα υπόλοιπα μέλη εξαιτίας των ψυχικών διαταραχών που του προκαλούσε η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών.
Η τελευταία φορά που τον είδαν, ήταν στην τελική ηχογράφηση του Wish you were here. Εκείνη την ημέρα, ο Barrett μπήκε στο control room, αλλά κανένας τους δε τον αναγνώρισε. Είχαν να τον δούνε χρόνια και ήταν εντελώς διαφορετικός, με παραπανίσια κιλά, ξυρισμένα φρύδια και μια λευκή καμπαρντίνα. Όταν κάποιος από αυτούς έκανε μια προσπάθεια να σπάσει τον πάγο ρωτώντας τον πώς πήρε όλα αυτά τα επιπλέον κιλά, εκείνος απάντησε: “Έχω ένα πολύ μεγάλο ψυγείο στην κουζίνα και τρώω πολλές χοιρινές μπριζόλες!”
Ο Gilmour κατέληξε σε τέσσερις νότες που έμελλε να γίνουν η βάση του τραγουδιού. Ο Roger Waters θεώρησε ότι θα ήταν εξίσου ωραίο να μεταφέρουν κάποια από τα συναισθήματα που ένιωθε την περίοδο εκείνη ο Barrett κι έτσι, έγραψε τους τελικούς στίχους ενός κομματιού – έμβλημα για την ιστορία της ροκ μουσικής ολόκληρου του πλανήτη.
Love Buzz των Nirvana
Κάτι που πολύς κόσμος δε γνωρίζει είναι πως στην πραγματικότητα, το κομμάτι αυτό δεν ανήκει στους Nirvana, αλλά είναι απλώς μια διασκευή του ομώνυμου κομματιού των Shocking Blue. Ήταν το πρώτο single που κυκλοφόρησαν ποτέ οι Nirvana και ταυτόχρονα το τραγούδι με το οποίο έγιναν γνωστοί στο ευρύ κοινό. Μπορεί η διασκευή αυτή να έλαβε τα καλύτερα σχόλια από κοινό και κριτικούς, ο frontman όμως του συγκροτήματος δεν είχε την ανάλογη άποψη.
Ο Kurt Cobain δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος με τον τρόπο με τον οποίο είχε γίνει η τελική ηχογράφηση. Σε μια συνέντευξή του μάλιστα, ευχόταν να το είχαν ηχογραφήσει με έναν πολύ πιο σκληρό ήχο. Ήταν μια από τις πρώτες τους ηχογραφήσεις και δεν είχαν καταλήξει απόλυτα στο τι ακριβώς ήθελαν να κάνουν και το ηχόχρωμα με το οποίο θα καταπιάνονταν. Σε σχέση με όλη την υπόλοιπη δισκογραφία, το πρώτο αυτό εγχείρημα φάνταζε εντελώς τρελό στα αυτιά τους.
Λίγο αργότερα, μια ελαφρώς διαφορετική μίξη του κομματιού εμφανίζεται στο πρώτο τους άλμπουμ – άλλοτε χαρακτηρισμένο ως ντεμπούτο – το Bleach.
Συνεπώς, μία είναι η οικουμενική και πανανθρώπινη αλήθεια: η μοίρα όλων είναι κοινή. Ως τότε όμως, ας χαράξουμε τις δικές μας γραμμές στον ορίζοντα κι ας χαθούμε σε μέρη όπου οι δρόμοι δεν διακρίνονται από αριθμούς και ονόματα.
