Ο Γιώργος Μιχαλάκος από κοινού με την Γλυκερία Καλαϊτζή σκηνοθετούν μια ιδιαίτερη, χρωματιστή και με νεανική ορμή κωμωδία όπου τα κλισέ, ο Οδυσσέας, η Πηνελόπη και οι μνηστήρες συνυπάρχουν με την… Παπαρίζου και τον Garfield. Πρόκειται για μια κωμωδία που ξεκινώντας από την πιο χειραφετημένη γυναίκα της ιστορίας καταλήγει να μιλάει για όλες τις γυναίκες εν γένει. Με αυτό στο μυαλό, το TFC Magazine αποφάσισε ότι ίσως να είναι καλή ιδέα να μιλήσει με τα πέντε κορίτσια, τις πέντε “Πηνελόπες” και να τους κάνει κάποιες ερωτήσεις γεμάτες…κλισέ! Απολαύστε τις, λοιπόν, όχι μόνο στην ηλεκτρονική φιλοξενία του TFC αλλά και στο Θέατρο Τ όπου βρίσκεται για την ώρα η… Ιθάκη τους. Δεν θα χάσετε.
Πόσο outdated είναι στην πραγματικότητα τα «κλισέ»; Η γυναίκα των εκατό ρόλων, ο άντρας-Garfield, η Μαίρη Παναγιωταρά ή η «αρχαία Πηνελόπη» είναι καρικατούρες ή «κυκλοφορούν ανάμεσά μας»;
Θεοδώρα Μπασδάρη: Στην πραγματικότητα, τα κλισέ δεν είναι και τόσο outdated, όσο νομίζουμε. Άνθρωποι που ενσαρκώνουν εικόνες όπως αυτές του άντρα- Garfield, της Μαίρης Παναγιωταρά και της αρχαίας Πηνελόπης «κυκλοφορούν ανάμεσα μας», ωστόσο χρησιμοποιούνται στην παράστασή μας ως καρικατούρες. Στην παράσταση λέμε ότι «μόνο τα πρόσωπα αλλάζουν, οι ρόλοι παραμένουν οι ίδιοι». Θα ήθελα να πιστεύω ότι εν έτει 2019 αρχίζουμε να απομακρυνόμαστε ως κοινωνία από τέτοιου είδους κλισέ.
Πόσο μεγάλη δόση του εαυτού σας βάλατε στην κάθε γυναίκα που παίζετε επί σκηνής;
Ευγενία Παναγιωτίδου: Δεν έχω μεγάλη σκηνική εμπειρία, αλλά ένα από τα πράγματα που έχω μάθει στη σχολή τα τελευταία χρόνια, είναι ότι κάθε ρόλος θα εμπεριέχει σαφώς κάτι δικό σου, κάτι από σένα. Τον φέρνεις στα δικά σου δεδομένα, στις δικές σου αντιδράσεις. Γενικά ο χαρακτήρας μου δεν ήταν κοντά στον δικό μου και στο πώς είμαι, αλλά βρήκα και πολλά κομμάτια του τα οποία ταίριαξαν αρκετά με μένα.
Τελικά, η Πηνελόπη έκανε καλά που περίμενε τον Οδυσσέα «καρτερικά»;
Αμαλία Διακάκη: Οι απόψεις διίστανται. Η Πηνελόπη «δεν υποτάχτηκε σε κανέναν άντρα» ή «υποτάχτηκε στην ΙΔΕΑ ενός άντρα». Όπως και να’χει ο μύθος, μπορεί να ερμηνευτεί κατά το δοκούν. Είναι τίμιο να περιμένεις όλη σου τη ζωή τον έναν και μοναδικό, τον άνθρωπό σου ή χρειάζεσαι μια φυσική παρουσία δίπλα σου; Ίσως, κιόλας, να διχάζει τόσο πολύ η στάση της Πηνελόπης, ακριβώς γιατί δεν υπάρχει «σωστή» επιλογή. Ακόμα, μπορεί να πιάσεις τον εαυτό σου να αλλάζει γνώμη ή να μην μπορείς να καταλήξεις τι τελικά είναι αυτό που μετράει σε μια σχέση, γιατί οι ανάγκες αλλάζουν συνεχώς. Συνεπώς, η Πηνελόπη κάποιο λόγο θα είχε για να περιμένει τον Οδυσσέα «καρτερικά». ΑΝ ΥΠΟΘΕΣΟΥΜΕ ΟΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΑΥΤΟ!
Αν βρίσκονταν η Πηνελόπη, η Έλενα Παπαρίζου και ο Ζαν Πωλ Σαρτρ στον ίδιο χώρο εν έτει 2019, τι θα συζητούσαν μεταξύ τους για τη γυναίκα;
Φανή Καλογήρου Βαλτή: Καταρχάς είναι πολύ αστεία αυτή η εικόνα! Δεν ξέρω τι θα έλεγαν στην πραγματικότητα, αλλά θα ήλπιζα να μεθύσουν, να χορέψουν το “My Number One” και στο τέλος της βραδιάς να καταλήξουν σε ένα φεμινιστικό μανιφέστο.
Τι σημαίνει χειραφέτηση, τέλος πάντων; Πότε θεωρείται μια γυναίκα χειραφετημένη και ποιες είναι οι σημερινές καταπιέσεις και οι περιορισμοί που βιώνει;
Άλκηστις Κυριακού: Χειραφέτηση σημαίνει να μπορεί μια γυναίκα να επιλέγει τη ζωή της. Να μην της επιβάλλουν τη ζωή της. Να μην επωμίζεται ρόλους ανάλογα με την ηλικία της. Να διαλέγει αν θέλει να κάνει παιδί, πότε θα το κάνει, να διαλέγει να μην κάνει τίποτα, να διαλέγει τη δουλειά της, το πώς θέλει να ντύνεται, το πώς θέλει να υπάρχει στην κοινωνία χωρίς να μπαίνει ταμπέλα για οτιδήποτε κάνει. Γιατί αυτό συμβαίνει ακόμα και σήμερα, και μάλλον σήμερα ίσως λίγο περισσότερο, καθώς οι ελευθερίες μεγάλωσαν οπότε η κριτική για να τις περιορίσει, έγινε ακόμη μεγαλύτερη.
Σκεφτείτε ότι ακόμη και σήμερα, μια γυναίκα αν διαλέξει να μην κάνει παιδιά, η κοινωνία δεν μπορεί να το δεχτεί, κάπως θα πρέπει να την χαρακτηρίσει και να την υποβιβάσει. Αλλά και να κάνει παιδιά, η κοινωνία πάλι έχει άποψη στο πόσα παιδιά πρέπει να κάνει, πως πρέπει να τα μεγαλώσει κ.τ.λ. Ευτυχώς, βέβαια, τα συζητάμε αυτά σήμερα, ώστε αύριο να μπορέσουμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτά. Εμείς, τουλάχιστον, αυτό θέλουμε να κάνουμε.
Ποιο ήταν το τελευταίο στερεότυπο (που αφορά στους άνδρες φυσικά) που είδατε να διαψεύδεται;
Φανή Καλογήρου Βαλτή: Το καλύτερο κοκκινιστό μοσχαράκι που έχω φάει το έχει μαγειρέψει άνδρας φίλος μου, όπως και το παστίτσιο της μαμάς μου είναι κάτι το πραγματικά αξεπέραστο! Τα στερεότυπα διαρκώς επιβεβαιώνονται και διαψεύδονται.
Θα υπάρξει ποτέ νικητής στο αιώνιο ντιμπέιτ μεταξύ άνδρα και γυναίκας;
Θεοδώρα Μπασδάρη: Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει πραγματικά κάποιος «νικητής» σε αυτό το ντιμπέιτ μεταξύ άνδρα – γυναίκας, γιατί επί της ουσίας δεν υπάρχει λόγος αυτό το ντιμπέιτ να υφίσταται. Η ιδέα της «μάχης των φύλων» μου φαίνεται λίιιιιιγο αναχρονιστική, στην πραγματικότητα αυτό που τίθεται προς συζήτηση σήμερα είναι τα στερεότυπα που υπάρχουν γύρω από τον άνδρα και την γυναίκα, που τους θέλουν να συγκρούονται.
Αν έπρεπε να διαλέξει έναν στίχο η καθεμία για να αφιερώσει σε έναν άνδρα (ή και σε όλους) ποιος θα ήταν;
Αμαλία Διακάκη: «Μπατίντα ντε κόκο, εγώ την καρδιά μου δεν τη δανείζω με τόκο.»
Θεοδώρα Μπασδάρη: «Τὸν Μάη τὸν πιὸ ὄμορφο καιρὸ γιὰ δυό, ποὺ ὅλο τὸ λέν᾿, μάνα μ᾿, τὸ λέν᾿, τὸ λένε τὰ πουλιά, τοὺς νιοὺς τρελαίνει ἡ Ἄνοιξη ἡ γλυκειά» Χειμερινοί Κολυμβητές – Βγήκε ο καλός με την καλή
Άλκηστις Κυριακού: “Please, when I go out with you / Don’t put me on display”, Lesley Gore – You Don’t Own Me. Εντάξει, η αλήθεια είναι ότι σήμερα αυτό το κομμάτι ίσως να είναι παλιό, αλλά δεν έχουν αλλάξει και πάρα πολλά πράγματα από τότε που πρωτοπαίχτηκε.
Ευγενία Παναγιωτίδου: Θα πω αυτό που μου’ρχεται πρώτο στο μυαλό! Ζωζώ Σαπουντζάκη , «Η κινητήριος δύναμη είναι τα θηλυκά».
Από τα κλισέ που ακούγονται στην παράσταση, ποιο θεωρείτε το πιο σπαστικό;
Ευγενία Παναγιωτίδου: Τα κλισέ για τους άντρες και τον τρόπο που λειτουργούν μέσα στο σπίτι. Έχω ακούσει κόσμο να τα λέει – γι’αυτό, άλλωστε, τα χρησιμοποιήσαμε και στην παράσταση – αλλά για μένα τα περισσότερα δεν ισχύουν ή τουλάχιστον δεν έχω έρθει εγώ αντιμέτωπη με αυτά.
Πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος αν οι γυναίκες υπάκουαν στα αντρικά στερεότυπα και οι άντρες στα γυναικεία; Μπορείτε να το φανταστείτε;
Αμαλία Διακάκη: Θα ήταν σίγουρα πολύ αστείο. Εδώ είναι ήδη αστεία τα γυναικεία και τα αντρικά στερεότυπα από μόνα τους. Αν ξυπνούσα μία μέρα και έβλεπα το αντίθετο, πρώτα θα σοκαριζόμουν και μετά αναμφισβήτητα θα γελούσα. Μπορώ να το φανταστώ, και πολύ καλά μάλιστα, και η αίσθηση που μου προκαλείται είναι «πόσο πιο παράλογο μπορεί να γίνει κάτι;»
Φανή Καλογήρου Βαλτή: Ναι, μπορώ να φανταστώ να αντιστρέφονται τα στερεότυπα. Σε πρώτη ανάλυση έχει πλάκα, σε δεύτερη ανάλυση είναι ακριβώς το ίδιο.
Άλκηστις Κυριακού: Το ζήτημα είναι οι άνθρωποι να μην υπακούν σε στερεότυπα, να μην περιορίζονται από συμπεριφορές που τους έχουν φορεθεί από τη μέρα που γεννιούνται, αλλά να διαλέγουν οι ίδιοι τον τρόπο που θα θελήσουν να υπάρξουν μέσα στον κόσμο. Μπορούμε άραγε να φανταστούμε έναν κόσμο χωρίς στερεότυπα; Όπου η κάθε συμπεριφορά θα είναι μοναδική και ο κάθε άνθρωπος δεν θα χρειάζεται να δίνει λογαριασμό με βάση το φύλο του; Γιατί κλαίει, γιατί δεν θέλει να κάνει παιδιά ή γιατί θέλει, γιατί δεν σιδερώνει, γιατί τον ενδιαφέρει περισσότερο η καριέρα του;
Θεοδώρα Μπασδάρη: Αν το δω χιουμοριστικά, η πρώτη εικόνα που μου έρχεται στο κεφάλι είναι αυτή μιας ομάδας γυμνόστηθων γυναικών που τρέχουν στην παραλιακή και αντρών με καροτσάκια λαϊκής. Αν το ξανασκεφτώ μου φαίνεται μία απόλυτα φυσιολογική εικόνα.
Ευγενία Παναγιωτίδου: Φαντάζομαι πως θα ήταν ένας άλλος κόσμος, ταυτόχρονα όμως δεν θα μας φαινόταν παράξενος, γιατί αυτή θα ήταν η πραγματικότητά μας. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε να συμβαίνει ολοένα και περισσότερο, τα αντρικά και τα γυναικεία στερεότυπα να καταρρίπτονται.