Η παγκοσμιοποίηση της κορεάτικης ποπ κουλτούρας έχει εξασφαλίσει τη θέση αμέτρητων εγχώριων κινηματογραφιστών στη δυτική κοινή συνείδηση. Το, όχι και τόσο μακρινό, 2019 εισέβαλε στη mainstream κινηματογραφική κουλτούρα το Parasite του Bong Joon-ho και έκτοτε το κοινό άρχισε να ασχολείται λίγο περισσότερο με την ανατολική πλευρά του σινεμά.
Φυσικά, κλασικοί δημιουργοί όπως ο Park Chan-wook (Oldboy, Decision to Leave) και ο Lee Chang-dong (Burning) είναι αρκετά γνώριμοι στο σινεφίλ κοινό που επιθυμεί να ταξιδεύει λίγο πιο μακριά από την αμερικανική κουλτούρα. Εάν είσαι από αυτ@ που έχουν εντρυφήσει λίγο περισσότερο στην κορεάτικη φιλμογραφία, τότε σίγουρα θα γνωρίζεις τον Hong Sang-soo. Αλλά, ας πούμε ότι δεν τον ξέρεις, και ας τα πάρουμε όλα από την αρχή.
Ο Hong Sang-soo είναι ο ανεξάρτητος κινηματογραφιστής της διπλανής πόρτας
Στις ταινίες του, παρά το low budget τους και το γεγονός πως αρκετές δεν έχουν σενάριο, δεν λείπει ποτέ η αριστοτεχνική αίσθηση της αφήγησης που ξετυλίγει μοναδικά όλα όσα έχει να σου πει σε κάθε ιστορία. Μέσα σε 26 χρόνια έχει δημιουργήσει 28 ταινίες μεγάλου μήκους, έχει ταξιδέψει πολλές φορές μέχρι το Φεστιβάλ των Καννών, ενώ από το 2020 και μετά βραβεύτηκε τρεις συνεχόμενες χρονιές στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.
Τα έργα του Hong Sang-soo είναι κομψά γυρισμένα, ήσυχα και παρατηρητικά, χρησιμοποιώντας φυσικό διάλογο σε πλατιές, άκοπες σκηνές που έχουν σχεδιαστεί για να αποκαλύπτουν τις αποχρώσεις και την περιπλοκότητα των καθημερινών ανθρώπινων σχέσεων. Αυτές οι ιστορίες που αφορούν βασικές απογοητεύσεις, συναντήσεις, ασάφειες και πιθανότητες της ζωής – όπως τονίζεται από τους συχνούς πειραματισμούς του Hong με τη δομή και τη μορφή, τον έχουν χαρακτηρίσει ως auteur.
Εμείς, όσο μετράμε αντίστροφα για να δούμε τα The Novelist’s Film και Walk Up, τις νέες ταινίες του Hong που κάνουν πρεμιέρα στο 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, θυμόμαστε 5 ταινίες του που αξίζει να δεις κι εσύ.
Tale of Cinema (2005)
Το Tale of Cinema είναι η ιδανική ταινία του Hong για να ξεκινήσεις την εξερεύνηση της φιλμογραφίας του. Ακολουθεί έναν νεαρό άνδρα καθώς ξανασμίγει με μια γυναίκα που γνώριζε παλιότερα. Άνδρας και γυναίκα γίνονται εραστές μετά από μια νυχτερινή περιπέτεια στα εστιατόρια, τα μπαρ και τις αίθουσες καραόκε της Seoul στη σκιά του εμβληματικού N Seoul Tower. Απροσδόκητα, το ζευγάρι συμφωνεί σε ένα σύμφωνο αυτοκτονίας και προσπαθεί να το πραγματοποιήσει. Μετά, όλα αλλάζουν. Ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης Ryûsuke Hamaguchi (Drive My Car) περιγράφει εύστοχα την ταινία αυτή ως εξής: «Εδώ είναι ο κρύσταλλος στον οποίο αντικατοπτρίζονται όλα τα άλλα… η πύλη στο πολυσύμπαν του Hong».
Hill of Freedom (2014)
Τοποθετημένο εξ ολοκλήρου στο χωριό Bukchon Hanok, μια διατηρημένη γειτονιά με παραδοσιακά σπίτια της Seoul, το Hill of Freedom αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού Ιάπωνα που έχει έρθει στην Κορέα ελπίζοντας να ξανασμίξει με μία γυναίκα που ερωτεύτηκε πριν χρόνια. Εν μέσω μιας σειράς συναντήσεων με ντόπιους, βρίσκει τον εαυτό του να προσελκύει την προσοχή της ιδιοκτήτριας του τοπικού ξενώνα και του ανιψιού της. Αυτό που το κάνει τόσο συναρπαστικό το έργο είναι η ριζοσπαστική δομή του. Η ιστορία ξετυλίγεται μέσα από τα γράμματα των πρωταγωνιστών, τα οποία πέφτουν στο πάτωμα νωρίς στην ταινία. Όταν συλλέγονται οι σελίδες, μπλέκονται με λάθος σειρά – προκαλώντας κάθε είδους «χάος» για την ίδια την ταινία.
Women Is The Future of Man (2004)
Πιο υποδειγματικό του κλασικού στυλ Hong, αν και ακόμα πιο ζοφερό και με λιγότερο χιούμορ από τα μεταγενέστερα έργα του, το Women Is The Future of Man ήταν η πρώτη ταινία του Hong που προβλήθηκε σε διαγωνισμό στις Κάννες. Έκανε πρεμιέρα το 2004 μαζί με το Oldboy του Park Chan-wook, αν και οι δύο ταινίες ανήκουν σε δύο διαφορετικούς κόσμους ως προς τη μορφή, την παραγωγή και τη θεματολογία. Αν και έχουν περάσει 18 χρόνια, η ιστορία και το μήνυμα που περνάει η ταινία παραμένουν διαχρονικά μέχρι και σήμερα.
Δύο άντρες ανακαλύπτουν ότι και οι δύο έβγαιναν κάποτε με την ίδια γυναίκα και αποφασίζουν να την εντοπίσουν. Ο ένας είναι καθηγητής τέχνης στο πανεπιστήμιο με έντονες και ιδιαίτερες σεξουαλικές επιθυμίες, ενώ ο άλλος, ένας σκηνοθέτης που παλεύει να ελέγξει τα συναισθήματά του, ενώ βρίσκεται υπό την επήρεια αλκοόλ. Ο ανταγωνισμός τους στο κυνήγι της ίδιας γυναίκας θα αναδείξει τελικά μόνο τις δικές τους ανασφάλειες.
Right Now, Wrong Then (2015)
Μια ταινία που θα μπορούσε να είναι η κορεάτικη εκδοχή του Groundhog Day, το Right Now, Wrong Then είναι ένα ακόμη πειραματικό έργο του Hong που πέτυχε. Το πρώτο μέρος της ταινίας ξεκινά με έναν σκηνοθέτη που φτάνει στην πόλη Suwon για την προβολή μίας από τις ταινίες του. Περιπλανώμενος στην πόλη συναντά μια όμορφη γυναίκα, μια ζωγράφο, η οποία δέχεται να πάει μαζί του για καφέ. Φαινομενικά αγνοώντας την αρνητική γλώσσα του σώματός της, ο σκηνοθέτης καταλήγει σε ένα μικρό πάρτι μαζί της – όπου σε μια άβολη ανάμεσα τους στιγμή, σταματά και η όποια υπόνοια φλερτ. Το δεύτερο μέρος επαναλαμβάνει την ίδια ακριβώς ακολουθία γεγονότων με μικρές διαφορές, με αποτέλεσμα ένα εντελώς διαφορετικό συμπέρασμα. Είναι άραγε αυτή η φαντασίωση του σκηνοθέτη για το πώς θα είχαν εξελιχθεί τα πράγματα;
On the Beach at Night Alone (2017)
Μια κάποτε διάσημη ηθοποιός περιπλανιέται στο Αμβούργο με μια φίλη της, και σκέφτεται μια σχέση που είχε με έναν παντρεμένο σκηνοθέτη. Αργότερα, επιστρέφει στην Κορέα και μαθαίνει ότι ο πρώην εραστής της κατέρρευσε μετά τη λήξη της σχέσης τους. Ανάμεσα σε μεθυσμένα ξεσπάσματα και συζητήσεις, η ίδια αναρωτιέται τι θα γινόταν αν συναντούσε ξανά τον πρώην εραστή της. Η ταινία γίνεται έτσι ένα είδος εξομολόγησης και εξήγησης της πραγματικής σχέσης του Hong και της πρωταγωνίστριας της ταινίας, Kim Min-hee, με την οποία είναι ζευγάρι. Παρά το γεγονός ότι η αφήγηση απομακρύνεται από την πραγματική έκβαση των γεγονότων (το ζευγάρι είναι ακόμα μαζί στην πραγματική ζωή), είναι προφανές ότι η πρωταγωνίστρια και ο φανταστικός πρώην εραστής της αποτελούν ένα stand-in για τους ίδιους.
2