Oι πρώτες φθινοπωρινές μέρες που με απελπισία προσπαθούσαμε να καθυστερήσουμε έχουν πλέον φτάσει. Ωστόσο το βιβλίο στο οποίο είναι αφιερωμένο αυτό το κείμενο, μυρίζει καλοκαίρι και έχει χρώμα μπλε και άσπρο. Και λίγο γκρι. Κι ένα απλό -φαινομενικά- όνομα. Ο Αγνός Εραστής.
«Θα κατάφερνα ποτέ να κατανοήσω την ελληνικότητά σου; Και δεν εννοώ τα κιτρινισμένα μάρμαρα, ούτε τα τζιτζίκια μέσα στα κυπαρίσσια, ούτε καν την αστραφτερή γαλάζια θάλασσα, αφού τίποτε απ’ όλα αυτά, που εσύ τα απέρριπτες ως γραφικά, δεν σε όριζε ως Έλληνα.
Για να μάθω ελληνικά, για να διεισδύσω στη γλώσσα σου, στις σκέψεις και τα αισθήματά σου, στην ιστορία σου, ξεκίνησα με ό,τι πιο βασικό υπάρχει σε κάθε γλώσσα, σε κάθε σκέψη, σε κάθε αίσθημα, σε κάθε ιστορία: σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ».
Αυτά είναι κάποια από τα λόγια του διάσημου συγγραφέα Ντέιβιντ Πλαντ στο βιβλίο ” Ο Αγνός Εραστής”.
Στη σπαρακτική αυτή εξομολόγηση, στη δίχως φόβο παραδοχή ενός μεγάλου έρωτα, ο συγγραφέας μας χαρίζει μια σειρά από γοητευτικές ιστορίες, με πρωταγωνιστή τον σύντροφο του Νίκο Στάγκο. Παρουσιάζει με απόλυτη ειλικρίνεια και ωμό λεξιλόγιο, τη ζωή δίπλα του και όλες τις στιγμές που ζήσανε μαζί, από την πρώτη ώρα της γνωριμίας τους μέχρι και τον αποχωρισμό τους. Όταν ο Νίκος Στάγκος απεβίωσε μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο.
Ο συγγραφέας
Ο παγκοσμίου φήμης συγγραφέας Ντέιβιντ Πλαντ γεννήθηκε το 1940 στο Ροουντ Άιλαντ των ΗΠΑ από οικογένεια Γαλλοκαναδών. Σπούδασε στη Βοστώνη και στο Βέλγιο για να ταξιδέψει τελικά στο Λονδίνο. Έχει γράψει 21 βιβλία και έχει συνεργαστεί με γνωστά περιοδικά της Αμερικής όπως το “The New Yorker”. Υπήρξε και καθηγητής δημιουργικής γραφής στο πανεπιστήμιο Columbia. Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 γνωρίζει τον γνωστό στο χώρο του επιμελητή εκδόσεων και ποιητή Νίκο Στάγκο ο οποίος μέλει να γίνει ο επί 40 χρόνια σύντροφος του. Μετά τον θάνατο του Στάγκου ο συγγραφέας εγκατέλειψε τη ζωή του στο Λονδίνο και μετακόμισε σε διαμέρισμα στα Εξάρχεια -όπως μας πληροφορεί ο μεταφραστής Ηλίας Μαγκλίνης, του οποίου η δουλειά είναι εξαιρετική. Είχε σκοπό να διαμείνει στη χώρα από την οποία καταγόταν ο αγαπημένος του. Εδώ κατοικεί μέχρι και σήμερα.
Ο Νίκος Στάγκος
Ο Νίκος Στάγκος γεννήθηκε το 1936 στην Αθήνα. Οι σπουδές του είχαν αφετηρία το Κολέγιο Αθηνών. Στη συνέχεια σπούδασε φιλοσοφία στο Οχάιο και το Κονέκτικατ ολοκληρώνοντας τον κύκλο φοίτησης του στο Harvard. Καταγόταν από μία αστική οικογένεια και βίωσε την Κατοχή και τον Εμφύλιο από πολύ κοντά προτού εγκατασταθεί μόνιμα στο Λονδίνο. Εκεί συνεργάστηκε με μεγάλους εκδοτικούς οίκους. Το όνομα του έγινε γρήγορα γνωστό στους κοινωνικούς κύκλους της πρωτεύουσας. Παρά το γεγονός ότι ο Στάγκος βρέθηκε στη ακμή της καριέρας του και σάρωνε τα βραβεία, τον κατέβαλε πάντα η ματαιοδοξία, η πεποίθηση, ότι τα κατορθώματα του ήταν ανούσια. Όπως θα εξομολογηθεί αργότερα ο σύντροφος του, ο Νίκος θεωρούσε ότι το μεγαλύτερο του κατόρθωμα ήταν η ίδια η αγάπη του για τον Ντέιβιντ Πλαντ.
Η ιστορία
Δύο άνθρωποι που βαδίζουν προς μια κατεύθυνση, δύο ζωές που συνδέονται για να συμπληρώσουν η μία την άλλη. Δύο σώματα παραδομένα στην υπεροχή του έρωτα που αρνούνται να εγκαταλείψουν το ένα το άλλο. Το αυτοβιογραφικό αυτό έργο, γραμμένο σε λόγο λιτό και ευθύ, είναι ένας λυγμός. Ο Πλαντ κάνει έναν απολογισμό της ζωής του συντρόφου του, με αναφορές στα παιδικά του χρόνια με τέτοια λεπτομέρεια που ήδη τους φαντάζεσαι. Ξαπλωμένοι σε άσπρα σεντόνια στο εξοχικό τους στην Πάρο να τρώνε ντομάτες και ελιές και να δίνουν χρώματα στις αναμνήσεις τους. Να χαρίζουν τις ζωές τους ο ένας στον άλλο.
Οι αναφορές στη κοινή τους ζωή επιβεβαιώνουν την αγάπη που έτρεφαν. Παρέχουν, όμως, στον αναγνώστη και την δυνατότητα να ρίξει μια κλεφτή μάτια στη ζωή ενός γκέι ζευγαριού στην Αγγλία του 1960. Ο συγγραφέας ελίσσεται ανάμεσα στις σεξουαλικές ταυτότητες, στις κοινωνικές περιπτύξεις και στα ιστορικά δρώμενα της εποχής. Παράλληλα, διατηρεί ζωντανό και το ελληνικό στοιχείο.
“Χρησιμοποιούσες τη λέξη«αγνότητα», θα προσπαθούσες όμως ποτέ να ορίσεις την έννοια της αγνότητας; Όχι, και σίγουρα όχι για να την αναγάγεις σε δόγμα, κάτι το οποίο θεωρούσες απλώς τυραννία. Χρησιμοποιούσες τη λέξη ως εξής: είναι αγνός, τα ζώα είναι αγνά, το άρωμα των λεμονιών είναι αγνό, η γεύση του λεμονιού είναι αγνή, η λιακάδα είναι αγνή, η μουσική είναι αγνή, όπως και τα φιλιά είναι αγνά. Κι αυτή είναι η πλέον ακαθόριστη προϋπόθεση: η αγάπη, στη πιο φωτεινή της έκφανση, είναι αγνή.”
Το 2004 ο Νίκος Στάγκος αφήνει τη τελευταία του πνοή ηττημένος στη μάχη του με τον καρκίνο. Ο Ντέιβιντ Πλαντ μένει πίσω, να θρηνεί και να σηκώνει την απώλεια γράφοντας την σε σελίδες. Μετατρέποντας την σε τέχνη. Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει γλαφυρά την συναισθηματική εξόντωση που σου προκαλεί η καθημερινή κατάρρευση και εξαθλίωση του αγαπημένου σου ανθρώπου. Κυρίως όταν συμβαίνει μπροστά στα μάτια σου.
Και εσύ στέκεσαι εκεί απόλυτα ανίκανος και ανεπαρκής, να κοιτάς.
Και παρόλο που έζησε τον χειρότερο φόβο όλων μας, παρότι ήρθε αντιμέτωπος με όλα αυτά που δεν τολμάς καν να ξεστομίσεις γιατί φοβάσαι ότι θα σε βρουν, διαβάζεις το βιβλίο “Ο Αγνός Εραστής” και πιάνεις τον εαυτό σου να ζηλεύει τον συγγραφέα. Γιατί η ιστορία του εγκωμιάζει τον έρωτα και φέρνει στην επιφάνεια μια αγάπη απελπιστικά δυνατή, που τόσο σπανίζει στις μέρες μας. Και σκέφτεσαι, με τύψεις, για μία στιγμή, ότι ο Ντέιβιντ Πλαντ ήταν ένας τυχερός άνθρωπος, που έζησε 40 χρόνια με την αγάπη της ζωής του.
