Όσο πατώ τα πλήκτρα του laptop μου για να αποτυπωθούν οι σκέψεις μου σε αυτό το άρθρο, αναλογίζομαι τη σχέση του ψηφιακού με το αναλογικό. Η ιδέα προέκυψε από τη συνήθειά μου τον τελευταίο ενάμιση χρόνο να βγάζω τα βιβλία μου ραντεβού σε κάποιο συνοικιακό καφέ. Η απόφαση, όμως, γι’ αυτό το άρθρο ακολούθησε την αποτύπωση αυτής της στιγμής σε μια φωτογραφία με λεζάντα «η ομορφιά του να διαβάζεις ένα πολύ καλό βιβλίο πίνοντας καλό καφέ μόνη σου». Έτσι, λοιπόν, από τα τυπωμένα γράμματα και την υφή του χαρτιού μεταπήδησα στη φωτεινή οθόνη και τον ήχο των πλήκτρων.
Όταν η ανάγνωση συναντά τα καφέ
Η αναπαράσταση ενός ατόμου να διαβάζει στο δημόσιο χώρο μάς ήταν μέχρι πρότινος πιο οικεία στην παραλία ή στα μέσα μεταφοράς. Πρόκειται για συνθήκες όπου η μοναχικότητα και η σιωπή είναι πιο αποδεκτές και ανεκτές. Έμοιαζε σαν το βιβλίο σε αυτές τις περιπτώσεις να επιτάχυνε το χρόνο της αναμονής ή να απωθούσε τις ανεπιθύμητες φλυαρίες. Πρόκειται για την αντίστοιχη λειτουργία της μουσικής μέσω των ακουστικών.
Από την άλλη, η απόλαυση της συντροφιάς ενός βιβλίου σε ένα καφέ έχει να υπερπηδήσει την προσδοκία της κοινωνικότητας. Τα τραπεζάκια των δύο και η σύνδεση της εξόδου με τις συναντήσεις δημιουργούν μια πρώτη αμηχανία στα άτομα που απλώς θέλουν να απολαύσουν την παρέα του εαυτού τους και του βιβλίου τους σε κοινή θέα. Παρ’ όλα αυτά οι ματιές συνενοχής όσων λατρεύουμε τα βιβλία και τα καφέ αρχίζουν να πληθαίνουν.
Τα solo coffee dates θέλουν την προετοιμασία τους
Τα solo coffee dates, όπως μου αρέσει να τα ονομάζω, συνοδεύονται από μία ιεροτελεστία. Για ένα μεγάλο διάστημα είχα ορίσει την ημέρα της εβδομάδας που θα μου έδινα πραγματικό και συμβολικό ρεπό. Πλέον προτιμώ να με εκπλήσσω και να με βγάζω αυθόρμητα ραντεβού. Ετοιμάζω, λοιπόν, την πάνινη τσάντα μου με το βιβλίο που διαβάζω την εκάστοτε εβδομάδα, το μολύβι που σημειώνω τα αγαπημένα μου σημεία και το σελιδοδείκτη που θα κάνει αντίθεση με το εξώφυλλο. Η επιλογή του καφέ συμβαίνει στη στάση του λεωφορείου. Σε αυτήν συμβάλλουν ο καιρός, η ποικιλία του καφέ, η επιθυμία μου για κάτι γλυκό, η μουσική, το φως και άλλες παράμετροι. Η πιο δύσκολη απόφαση παραμένει, βέβαια, η επιλογή του τραπεζιού και ο απρόβλεπτος παράγοντας της διπλανής παρέας. Η καλύτερη στιγμή είναι αυτή η πρώτη γουλιά του καφέ και η αποκωδικοποίηση αυτής της πρώτης αράδας λέξεων.
Τι είναι αυτό που τα κάνει τόσο γοητευτικά;
Η εμπειρία της ανάγνωσης σε ένα καφέ είναι πολύ διαφορετική από αυτήν στο σπίτι ή σε μία βιβλιοθήκη. Δε μπορώ να πω με σιγουριά από τι συστατικά είναι φτιαγμένη, αλλά είναι σίγουρα πιο απολαυστική. Ίσως είναι αυτή η αντίθεση με την προτροπή της διαρκούς κίνησης, αλληλεπίδρασης και δραστηριότητας που επιβάλλει η ψηφιακή εποχή. Έχει μια δόση επαναστατικότητας να παίρνεις τον χρόνο σου, να αναλογίζεσαι και να κοιτάς μια το χαρτί και μια το τοπίο. Μπορεί να αντλεί τη γοητεία της από τον ρομαντισμό του αναλογικού και την πολιτική διάσταση της στήριξης του έντυπου, των μικρών εκδοτικών και των μικρών βιβλιοπωλείων.
Είναι που θέλει λίγο θάρρος και λίγη αυτοπεποίθηση να παραδεχτείς δημόσια ότι απολαμβάνεις τη συντροφιά του ίδιου σου του εαυτού. Ίσως πάλι και να είναι μια κραυγή προς τον κόσμο των επιμελημένων δυάδων και της προσφοράς ένα συν ένα. Παράλληλα, σου δίνει τη δυνατότητα να ανακαλύπτεις νέα μαγαζιά ή να επιστρέφεις στο στέκι σου και να ανταλλάσσεις βιβλιοπροτάσεις με άγνωστα άτομα. Για μένα είναι αυτοφροντίδα και μία υπενθύμιση να μειώνω ρυθμούς.
Κάποια στιγμή θα γράψω και για την ομορφιά του να διαβάζουμε με παρέα στην απόλυτη σιωπή. Μέχρι τότε θα αναγνωρίζουμε η μία τον άλλον από τα βιβλία που θα ακουμπάμε προσεκτικά στο τραπέζι για να σηκώσουμε την κούπα του καφέ.
Πανέμορφο!