Αποτελεί το πιο αμφιλεγόμενο έργο των τελευταίων ημερών. Ο λόγος για τον «Μεγάλο Περίπατο», το φιλόδοξο project του Δήμου Αθηνών που επιχειρεί να μεταμορφώσει το κέντρο της πρωτεύουσας. Με λίγα λόγια, πρόκειται για μια παρέμβαση αστικής κλίμακας, που στοχεύει στη βελτίωση της περιπατητικής και ποδηλατικής εμπειρίας σε πολυσύχναστες αρτηρίες της Αθήνας.
Είναι ένα πείραμα, η έκβαση του οποίου θα κρίνει το μέλλον των πολύβουων αστικών κέντρων της χώρας.
Το έργο, επιχειρεί να ενώσει διαφορετικές αθηναϊκές γειτονιές, και υπόσχεται στους κατοίκους τις 50.000 τ.μ. ελεύθερου δημόσιου χώρου. Κεντρικοί οδικοί άξονες, όπως η Β. Όλγας, η Β. Αμαλίας, η Β. Σοφίας και η Πανεπιστημίου ενοποιούνται με πεζόδρομους όπως η Ερμού, η Αποστόλου Παύλου και η Διονυσίου Αρεοπαγίτου με διαπλατύνσεις πεζοδρομίων, φύτευση και καθιστικά και απαγόρευση κυκλοφορίας οχημάτων.
Εμείς περπατήσαμε στα αναδιαμορφωμένα τμήματα των κεντρικών οδών, και σας μεταφέρουμε την εμπειρία μας.
Το πράσινο σε προσελκύει
Όλες οι διαδρομές οριοθετούνται από πράσινο, τόσο με τη μορφή χρώματος στο οδόστρωμα όσο και με τη μορφή φυτεμένων δοχείων. Το χρώμα στην άσφαλτο μπορεί να έχει ήδη ξεθωριάσει, όμως τα ανθεκτικά περιεχόμενα στις ζαρντινιέρες φαίνονται να αντέχουν το αθηναϊκό καλοκαίρι. Ο απλός σχεδιασμός των δοχείων σε συνδυασμό με το υπόλευκο χρώμα δημιουργούν το κατάλληλο φόντο για την πλούσια αρχιτεκτονική της Πανεπιστημίου. Αποτελεί ίσως άστοχη επιλογή η φύτευση φοινίκων σε μεγαλύτερα δοχεία. Δεν θα καταφέρουν να αναπτυχθούν, ενώ δεν ταιριάζουν με το νεοκλασικό και μοντέρνο ύφος που κυριαρχεί. Πάντως, απέναντι από την πολυσύχναστη Πλατεία Συντάγματος, ο Μεγάλος Περίπατος φαίνεται να αποκτά το πιο χρήσιμο τμήμα του. Αυτό δεν είναι άλλο από τα κυκλικά καθιστικά γύρω από τα φυτεμένα δοχεία. Παρά τα αρχικά πυρά περί αποτυχημένου σχεδιασμού τους, φαίνεται ότι αρκετοί τα προτιμούν για μια ολιγόλεπτη στάση ή μια κουβέντα με την παρέα.
Ασυνέχειες και διαβάσεις
Ενδεχομένως λόγω του πειραματικού χαρακτήρα, παρατηρούνται ασυνέχειες. Ένας πεζός, διασχίζοντας τον Μεγάλο Περίπατο επί της Πανεπιστήμιου, χρειάζεται να χρησιμοποιήσει και το πεζοδρόμιο, αλλά και να διασχίσει το δρόμο. Θα περίμενε κανείς μια πιο γραμμική πορεία, που θα προωθούσε πιο έντονα και την ταχεία ποδηλασία. Εξάλλου, αποτελεί πάγιο αίτημα των ποδηλατών η δημιουργία ενός ευρέος δικτύου ποδηλατοδρόμων στην πρωτεύουσα. Βασικός στόχος είναι να μπορεί κάποιος να χρησιμοποιεί το μέσο αυτό από το σπίτι ως τη βόλτα στο κέντρο.
Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού
Ο Μεγάλος Περίπατος χαρακτηρίζεται έντονα από την αίσθηση του προσωρινού: χρώματα που ξεβάφουν, δοχεία που μετακινούνται, χαράξεις που επανασχεδιάζονται. Εξάλλου, αυτή πρέπει να είναι η πρώτη φάση σε αστικές αναπλάσεις υπερτοπικού χαρακτήρα (που επηρεάζουν δηλαδή περιοχές ευρύτερες από τις περιοχές παρέμβασης). Εάν το πείραμα πετύχει, αναμένεται να τοποθετηθούν κατασκευές μόνιμου χαρακτήρα και δαπεδοστρώσεις που θα βελτιώσουν ακόμη περισσότερο την εμπειρία.
Τι επιτυχία μπορεί να έχει ένα έργο που παρουσιάζεται ξαφνικά στους πολίτες;
Αυτό είναι ένα ερώτημα που πρέπει να μας απασχολήσει στην Ελλάδα. Εάν ο επισκέπτης του κέντρου, ο πεζός, ο ποδηλάτης, ο εργαζόμενος, ο ιδιοκτήτης επιχείρησης είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν στη διαδικασία του σχεδιασμού, τα οφέλη θα ήταν πολλαπλά. Το τελικό προϊόν θα κάλυπτε τις ανάγκες και επιθυμίες όλων, ενώ θα μπορούσε να διατηρηθεί σε βάθος χρόνου. Ο συμμετοχικός σχεδιασμός εφαρμόζεται ήδη στο εξωτερικό, αλλά και στη χώρα μας σε μεμονωμένα project. Ευκαιρία να επεκταθεί η χρήση του σε κάθε δημόσιο έργο.
