Ό,τι έχουμε ονειρευτεί, ίσως να μην είναι τελικά το πραγματικό όνειρο μας. Κάπως έτσι φαντάζομαι ότι θα μπορούσα να περιγράψω με μια φράση αυτή την ταινία.
Ο φετινός Χρυσός Φοίνικας είχε άρωμα Αμερικής, αυτής που μόνο ο Sean Baker ξέρει να κινηματογραφεί. Ο πιο σύγχρονος auteur του ανεξάρτητου σινεμά του 21ου αιώνα πέρασε από το Tangerine και την κινηματογράφηση σε iPhone, στο κόκκινο χαλί του Φεστιβάλ κερδίζοντας κοινό και κριτικούς, κάτι που – ομόφωνα – είχε να συμβεί καιρό. Και ήρθε η μέρα που βρέθηκα στη πρεμιέρα του φετινού 30ου Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, μη έχοντας πλήρη εικόνα για το πώς θα εξελιχθεί και θα ριζωθεί η Anora στα μάτια και το μυαλό μου. Ήξερα αυτά τα λίγα που ξέραμε όλ@ μας.
Μια νεαρή sex worker, η Ani (Mikey Madison), γνωρίζει στο κλαμπ Headquarters όπου εργάζεται έναν νεαρό Ρώσο, τον Ivan (Mark Eidelshtein), γιο Ρώσου ολιγάρχη, o οποίος τη ζητά αποκλειστικά, μιας και είναι η μόνη που μιλάει τη γλώσσα του. Η συναναστροφή τους επαναλαμβάνεται όλο και συχνότερα, και η Ani βλέπει σε εκείνον ένα μέλλον που θα μπορούσε να γίνει δικό της – κρατώντας όμως τις επιφυλάξεις της. Αυτά μέχρι τη στιγμή που ο Ivan της ζητάει να περάσει μια βδομάδα μαζί του. Σε αυτή τη βδομάδα, ανάμεσα σε πάρτι, ποτά, σεξ και καζίνο, θα βρεθούν οι δυο τους μαζί με την παρέα του Ivan στο Las Vegas – δηλαδή το ιδανικό μέρος για τις πιο αυθόρμητες αποφάσεις, όπως για παράδειγμα τον γάμο τους.
Όλα μοιάζουν «ιδανικά» με την επιστροφή τους στο σπίτι του Ivan (ή πιο σωστά στο σπίτι των γονιών του), μέχρι και τη στιγμή που τα «τσιράκια» των γονιών του και baby-sitters του Ivan αποφασίζουν να μπουκάρουν στο σπίτι, αλλά και στη ζωή που μόλις ξεκίνησε να ονειρεύεται η Ani. Σε αυτή ακριβώς τη στιγμή ανατρέπεται ό,τι πίστευε πως είχε αρχίσει να χτίζεται.
Η Anora είναι μια ταινία από αυτές που εμένα μ’ αρέσει να λέω ότι είναι η ουσία του σινεμά
Εκτός από τον υποδειγματικό τρόπο γραφής του Sean Baker, και όλο αυτό το συναισθηματικό rollercoaster στο οποίο χορεύουμε κι εμείς στο ρυθμό του καθώς περνάμε στην δεύτερη πράξη της ταινίας, βρήκα τον εαυτό μου να θαυμάζει όλο αυτό το συνονθύλευμα αστείων περιστατικών α λά Tarantino ανάμεσα στους χαρακτήρες. Μέσα από ένα θέμα ταμπού για την κοινωνία, μια πρωταγωνίστρια όπου στα μάτια του κόσμου ανήκει στον υπόκοσμο, γίνεται το κέντρο του κόσμου για την υψηλή κοινωνία που όμως θα προσγειωθεί πολύ απότομα στην πραγματικότητα, η οποία είναι τελείως διαφορετική από αυτή που ονειρεύεται. Κάπου εκεί κοντά, και με πλήρη διακριτικότητα βρίσκεται ο Igor (Yura Borisov), ένας εκ των «μπράβων», που χωρίς να το ξέρει κανείς – έως και την τρίτη πράξη – γίνεται ό,τι ακριβώς χρειάζεται η Anora.
Ο Sean Baker καταφέρνει αριστοτεχνικά, αλλά πάντα αληθινά, να μας κάνει να ερωτευόμαστε και να ταυτιζόμαστε με την Anora του. Από τις στιγμές που διεκδικεί τα δικαιώματά της στο κλαμπ, την υπεράσπιση του γάμου της ακόμα και αν ξέρει πως δεν αξίζει, έως και τον τρόπο που σιγά σιγά αφήνει τον εαυτό της να γίνει ευάλωτη εκεί που ξέρει πως δεν θα την πειράξει κανείς. Άλλωστε αυτό δεν θέλουμε όλ@ μας; Να ονειρευόμαστε, να διεκδικούμε, να πετυχαίνουμε, και ακόμα και όταν όλα γύρω μας μοιάζουν ένα χάος, να έχουμε μια αγκαλιά που ξέρουμε ότι μπορούμε να αφεθούμε. Ό,τι έχουμε ονειρευτεί, ίσως είναι πολύ πιο λίγο από αυτό που τελικά μας αξίζει να ζήσουμε.
2