Λίγο πριν την εκπνοή του 2021, οι εκδόσεις Κλειδάριθμος παραδίδουν στο αναγνωστικό κοινό το νέο πολυαναμενόμενο βιβλίο του Eugen Ruge. Και μαζί με αυτό, ακόμα έναν τίτλο που κάθε φίλος της λογοτεχνίας πρέπει να προσθέσει στη λίστα του. Ο λόγος φυσικά για το Ξενοδοχείο Metropol.
Λίγα λόγια για τον Eugen Ruge
Ο βραβευμένος συγγραφέας του βιβλίου Τις μέρες που λιγόστευε το φως, καταπιάνεται ακόμα μία φορά με την οικογενειακή του ιστορία. Αυτήν τη φορά το τιμώμενο πρόσωπο είναι η γιαγιά του. Το λογοτεχνικό έργο ισορροπεί έντεχνα ανάμεσα στα ιστορικά και μυθοπλαστικά στοιχεία. Όπως δηλώνει ο ίδιος «οι πιθανές λεπτομέρειες είναι επινοημένες, αλλά οι απίθανες είναι αληθινές». Στον επίλογο του βιβλίου προχωρά σε διευκρινήσεις σχετικά με τις χρονολογίες και την κατάληξη των πραγματικών προσώπων. Μεταφέρει, παράλληλα, και τις δυσκολίες του στην ταυτοποίηση των τοποθεσιών του τότε. Εξηγεί πώς οι ιστορίες της γιαγιάς του –γεμάτες ασάφειες και υπονοούμενα- οδήγησαν σε μια περιπετειώδη ιστορική έρευνα κι εν τέλει σε ένα λογοτεχνικό έργο.
Το Ξενοδοχείο Metropol διαδραματίζεται στη Μόσχα του 1936, στην καρδιά των πολιτικών εξελίξεων της Σοβιετικής Ένωσης
Ο τίτλος του βιβλίου μαρτυρά το σκηνικό των εξελίξεων στις ζωές των ηρώων. Το υπερπολυτελές ξενοδοχείο Metropol μετρώντας έναν αιώνα ζωής έχει αποτελέσει πόλο έλξης σπουδαίων προσωπικοτήτων της διανόησης. Μπροστά από το θέατρο Bolshoi και σε απόσταση αναπνοής από την Κόκκινη Πλατεία, το Metropol είναι ένα ζωντανό απομεινάρι της ιστορίας. Εκεί βρέθηκε και η γιαγιά του συγγραφέα με το σύζυγό της, όταν τέθηκαν σε διαθεσιμότητα από το σοβιετικό καθεστώς. Είναι ακριβώς αυτές οι ανέσεις του ξενοδοχείου που φωτίζουν μέσω της αντίθεσης το βιοτικό επίπεδο των πολιτών έξω από αυτό.
Το νομικό σκηνικό
Με εναρκτήριο γεγονός τις δίκες των φερόμενων ως αντικαθεστωτικών, αναδεικνύονται η προπαγάνδα, η συγκάλυψη και η χειραγώγηση της αλήθειας. Πρόσωπα που μέχρι πρότινος επιβραβεύονταν για την πίστη τους στο Κόμμα, βρίσκονται ξαφνικά στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Οι αποφάσεις εκτέλεσης αποτελούν αντικείμενο ανταγωνισμού ανάμεσα στους δικαστικούς. Ο τρόπος που λειτουργούσε το τότε δικαστικό σύστημα αναδεικνύεται περίτρανα μέσα από τις περιγραφές του Ruge.
Το καθεστώς τρομοκρατίας
Οι προσπάθειες εκκαθάρισης του σταλινικού καθεστώτος σπέρνουν τη διχόνοια και τις υποψίες ανάμεσα σε φίλους, συνεργάτες, ακόμα και την οικογένεια. Οι ήρωες αυτολογοκρίνονται και εξετάζουν κάθε επαφή και κουβέντα τους με τις δεξιότητες ενός έμπειρου ανακριτή. Σταδιακά, οι συναναστροφές και οι συζητήσεις περιορίζονται στα απαραίτητα και η σιωπή που πλανάται σελίδα τη σελίδα είναι εκκωφαντική. Το ίδιο απειλητικά πλανάται και η απειλή του επερχόμενου μεταμεσονύχτιου χτυπήματος στην πόρτα.
Η γυναικεία οπτική
Μέσα σε όλο αυτό το πολιτικό και κοινωνικό τοπίο, η γιαγιά του συγγραφέα -γνωστή με το ψευδώνυμο Σαρλότε Ζερμέν- προσπαθεί να κρατήσει σε ισορροπία τη ζωή της. Παντρεμένη με έναν άντρα, που μοιάζει να την έλκει μόνο ο θαυμασμός του προς αυτήν, έρχεται αντιμέτωπη με τη συνειδητοποίηση πως πλέον οι μοίρες τους αλληλεξαρτώνται. Αφοσιωμένη στην ιδέα της εργασίας, ο χρόνος της απραγίας την πλημμυρίζει με ενασχολήσεις και σκέψεις που σίγουρα θα την ενοχοποιούσαν πολύ περισσότερο από τους αρχικούς λόγους της διαθεσιμότητάς της. Η επιλογή μιας γυναίκας ως κεντρικού προσώπου προσφέρει πλούσιο υλικό για τη θέση των γυναικών στο σοβιετικό καθεστώς του ’30.
Με μία φράση
Ο Eugen Ruge μάς παραδίδει ένα βιβλίο για τα διαβρωτικά σημάδια της αναμονής, που μπορεί να οδηγήσει στην απελπισία, παράλληλα με την ελπίδα.
