Όταν ακούω τη φράση «κλασικά βιβλία» πάντα μου έρχονται στο μυαλό πολύ συγκεκριμένα έργα της λογοτεχνίας: Ο Ξένος του Καμύ, το Ανεμοδαρμένα Ύψη της Μπροντέ, το Περηφάνια και Προκατάληψη της Όστιν και πάει λέγοντας. Αν σου αρέσει έστω και λίγο να περνάς τον χρόνο σου διαβάζοντας βιβλία, το πιθανότερο είναι ότι έχεις διαβάσει κάποια από αυτά (αν όχι όλα) ή θα στα έχουν προτείνει τόσες φορές που έχεις βαρεθεί να ακούς για τα συγκεκριμένα. Εμείς, λοιπόν, θέλουμε να σου μιλήσουμε πάλι για κλασικά βιβλία, τα οποία όμως έχουν υποτιμηθεί κατά καιρούς και ίσως να μην έχεις ακούσει καν για αυτά. Διάβασε λοιπόν παρακάτω και σου εγγυόμαστε ότι θα βρεις κάτι να προσθέσεις στην λίστα σου.
Ζούσαμε πάντα σ’ ένα κάστρο, Shirley Jackson
Η Σίρλεϋ Τζάκσον θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες Αμερικανίδες συγγραφείς του 20ού αιώνα. Το έργο της Ζούσαμε πάντα σ’ ένα κάστρο είναι μια ιστορία γεμάτη ένταση και μυστήριο που σε συναρπάζει. Στην οικία Μπλάκγουντ, απομονωμένες από το κοντινό χωριό, ζουν μόνες η Κόνστανς και η μικρότερη αδελφή της η Μέρικατ μαζί με τον άρρωστο γέρο θείο τους Τζούλιαν. Όταν όλη τους η οικογένειά πέθανε ξαφνικά από δηλητηρίαση με αρσενικό, για τους φόνους κατηγορήθηκε η Κόνστανς. Παρά την αθώωσή της, ο κόσμος του χωριού δεν αφήνει σε ησυχία τις αδελφές Μπλάκγουντ. Η Μέρικατ, από την άλλη, προσπαθεί με φυλαχτά και ξόρκια να διατηρήσει αδιατάρακτο τρόπο ζωής τους και να προστατέψει την εναπομείνασα οικογένειά της με κάθε τρόπο. Όλα παίρνουν διαφορετική τροπή όταν καταφθάνει ο ξάδερφος Τσαρλς. Εκείνος προσπαθεί συνεχώς να γίνει φίλος της Κόνστανς, ενώ ταυτόχρονα αναζητά απελπισμένα το περιεχόμενο του θησαυροφυλακίου τους.
Το συγκεκριμένο έργο έχει θεωρηθεί κλασικό από πολλούς βιβλιόφιλους. Έχει μάλιστα μεταφερθεί στον κινηματογράφο με τον ομώνυμο τίτλο το 2017.
Ορλάντο, Virginia Woolf
Λίστα με κλασικά βιβλία χωρίς Woolf δεν γίνεται. Το Ορλάντο (1928) έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα πιο εκκεντρικά έργα της συγγραφέα. Η ίδια το είχε κατατάξει στο είδος της βιογραφίας, καθώς στην ιστορία αυτή ενσωμάτωσε πολλά στοιχεία της ζωής της Vita Sackville-West, που υπήρξε φίλη και ερωμένη της. Ο όμορφος Ορλάντο, ένας νεαρός άντρας της αυλής της Βασίλισσας Ελισάβετ, νιώθει πως δεν ανήκει σε αυτό τον κόσμο. Μια μέρα ξυπνάει μερικούς αιώνες μετά και συνειδητοποιεί πως έχει μεταμορφωθεί σε γυναίκα. Αυτή η αλλόκοτη βιογραφία ακολουθεί το ταξίδι του/της Ορλάντο ανά τους αιώνες, παρακολουθώντας από κοντά τις αλλαγές που υπέστη, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά.
Το έργο αυτό αποτελεί και σήμερα ένα εξαιρετικό κομμάτι της queer λογοτεχνίας. Είναι μάλιστα κι ένα από τα ομορφότερα ερωτικά γράμματα που έχουν γραφτεί ποτέ. Έχει επίσης μεταφερθεί στον κινηματογράφο με την αγαπημένη Tilda Swinton στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ta Κύματα, Virginia Woolf
Αν το Ορλάντο δεν σου τράβηξε το ενδιαφέρον, τότε έχουμε να σου προτείνουμε άλλο ένα έργο της αγαπημένης μας Woolf. To βιβλίο Τα Κύματα θεωρείται ένα από τα καλύτερα έργα της, όμως δεν συζητάμε αρκετά συχνά γι’ αυτό.
Η ιστορία στρέφεται γύρω από έξι πρόσωπα. Τρία κορίτσια, τη Ρόντα, τη Τζίνι, τη Σούζαν καί τρία αγόρια, τον Λιούις, τον Νέβιλ και τον Μπέρναρντ. Τους βλέπουμε να μεγαλώνουν, να ζουν τις ζωές τους και τελικά να γερνάνε. Παρόλ’αυτά οι ίδιοι δεν φαίνεται να είναι το επίκεντρο του βιβλίου. Αντιθέτως η προσοχή στρέφεται συνεχώς σε ένα έβδομο πρόσωπο. Το πρόσωπο αυτό δεν παίρνει ποτέ το λόγο καί που ποτέ δεν το βλέπουμε, παρά μονάχα μέσα από το λόγο των άλλων. Πρόκειται για τον Πέρσιβαλ, που περιτριγυρίζεται συνεχώς από θαυμασμό και αγάπη. Εκείνος φεύγει για τις Ινδίες όπου βρίσκει έναν απροσδόκητο και τραγικό θάνατο. Μετά από αυτό το γεγονός, καθένας από τους έξι πρωταγωνιστές καλείται να δει τη ζωή διαφορετικά, να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα και να αμφισβητήσει τον λόγο της ίδιας του της ύπαρξης.
Το έργο Τα Κύματα καταφέρνει να σε παρασύρει, να σε βάλει να αναρωτηθείς και να σκεφτείς μαζί με τους πρωταγωνιστές του ζώντας τις ζωές τους μέσα από την εξαιρετική αφήγηση της Woolf.
Η Κίτρινη Ταπετσαρία, Charlotte Perkins Gilman
Η Γκίλμαν με αυτό το σύντομο, αλλά ευφάνταστο έργο σε μορφή ημερολογίου, ασκεί σφοδρή κριτική στην αμερικανική φαλλοκρατική κοινωνία του τέλους του 19ου αιώνα. Δεν διστάζει να θίξει θέματα όπως η καταπίεση των γυναικών, η υποβάθμιση της θηλυκής ταυτότητας, το κοινωνικό στίγμα της ψύχωσης και ο αποκλεισμός της γυναίκας από τη γνώση. Παρόλο που το έγραψε το 1892, έχει κερδίσει δίκαια τον χαρακτηρισμό του ως φεμινιστικό μανιφέστο που είναι επίκαιρο ακόμα και τον 21ο αιώνα.
Η ιστορία δημοσιεύτηκε με τη μορφή μυστικών καταχωρήσεων σε περιοδικά, γραμμένων από μια γυναίκα που υποτίθεται ότι αναρρώνει από αυτό που ο σύζυγός της, ένας γιατρός, αποκαλεί νευρική κατάσταση. Σύμφωνα με τις οδηγίες του, η σύζυγός του πρέπει να υποβληθεί σε μία «θεραπεία ανάπαυσης». Κατά τη διάρκεια αυτής θα πρέπει να παραμένει στο δωμάτιο της στην θερινή τους κατοικία αποφεύγοντας κάθε είδους δραστηριότητα, διανοητική ή φυσική. Η ίδια προσπαθεί να επαναστατήσει με τον δικό της τρόπο. Έτσι, κρυφά από τον άντρα της καταγράφει τις εμπειρίες της στο δωμάτιο με την κίτρινη ταπετσαρία, ενώ η κατάσταση της χειροτερεύει.
Δρ. Ζιβάγκο, Boris Pasternak
Πριν από 50 σχεδόν χρόνια έφτασε λαθραία στα χέρια ενος Ιταλού εκδότη το σημαντικότερο ρώσικο μυθιστόρημα του εικοστού αιώνα. Το βιβλίο Δόκτωρ Ζιβάγκο του Μπόρις Πάτερνακ παραμένει μια μοναδική αφήγηση των γεγονότων της ρώσικης ιστορίας των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα. Παράλληλα, είναι μια μεγάλη ερωτική ιστορία και ένα χρονικό εντάσεων, απογοητεύσεων, αλλά και ελπίδας. Λόγω του περιεχομένου του, το βιβλίο δεν δημοσιεύτηκε στη Σοβιετική ένωση μέχρι το 1987. Ο ίδιος ο Πάτερνακ αναγκάστηκε να μην δεχτεί το βραβείο Νόμπελ που του αποτιμήθηκε χρόνια πριν, το 1958, λόγω των αρνητικών του σχέσεων με την τότε Σοβιετική κυβέρνηση.
Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, ο Δρ. Ζιβάγκο, αποτελεί ίσως το alter ego το συγγραφέα και είναι ποιητής, φιλόσοφος και γιατρός. Η ζωή του αλλάζει δραματικά λόγω του πολέμου, αλλά και της αγάπης του για την Λάρα, τη σύζυγο ενός επαναστάτη. Ταυτόχρονα η ευαίσθητη καλλιτεχνική πλευρά του τον καθιστά ευάλωτο στην σκληρότητα των Μπολσεβίκων. Παρά το αμφιλεγόμενο για την εποχή του περιεχόμενο, το έργο αυτό κέρδισε δίκαια τη θέση του στο ράφι των κλασικών βιβλίων. Άλλωστε, παραμένει μέχρι σήμερα ξεχωριστό και αγαπημένο.
10