Στα πλαίσια των 54ων Δημητρίων παρουσιάστηκε, το περασμένο Σαββατοκύριακο, στο θέατρο ΑΥΛΑΙΑ το «Ύψωμα 731» του Άρη Μπινιάρη. Μετά από μια επιτυχημένη σεζόν στο θέατρο Πορεία, και λίγο πριν την έναρξη ενός νέου κύκλου παραστάσεων, αυτή η καλλιτεχνική κραυγή για την αξία της ελευθερίας στάθμευσε στη Θεσσαλονίκη.
Ύψωμα 731
Το όνομα της παράστασης συνοψίζει και ολόκληρη την ουσία της. Ύψωμα 731, κάπου κοντά στην Κλεισούρα. Mάρτιος 1941. Μια από τις φονικότερες μάχες του Αλβανικού μετώπου, μια επίτευξη του ακατόρθωτου, μια μάχη μεταξύ Δαυίδ και Γολιάθ. Ο Ελληνικός στρατός καταφέρνει να αναχαιτίσει τις ιταλικές μεραρχίες σε μια σύγχρονη μάχη των Θερμοπυλών. Μέχρι το τέλος των μαχών στο ύψωμα οι νεκροί για τον Ελληνικό στρατό ανέρχονταν στους 125 νεκρούς και σε 425 τραυματίες ενώ για τον Ιταλικό στρατό στους 1.000 νεκρούς και 3.000 τραυματίες.
Η παράσταση
Με την είσοδο στο θέατρο, ο σκηνικός χώρος, στο μόνο που θυμίζει μια παράσταση σχετικά με μια ιστορική μάχη, είναι ο καπνός που το τυλίγει. Ένα χαμηλό βάθρο, στο οποίο είναι τοποθετημένα ντραμς, κιθάρες και μικρόφωνα μπερδεύουν και δημιουργούν την απορία «μα δε θα υπάρξει κάτι άλλο;». Η εμπιστοσύνη όμως στη σκηνοθετική ευφυΐα του Άρη Μπινιάρη είναι το κλειδί για να ξεπεραστεί αυτή η απορία και να μετατραπεί σε ατόφια προσμονή. Και μόλις τα φώτα χαμηλώνουν, η προσμονή αυτή βρίσκει την αγαλλίασή της.
Μέσα σε λιγότερο από μία ώρα, μια αιματηρή ιστορία μετατράπηκε σε μια ροκ ραψωδία. Τρεις μουσικοί και δύο ερμηνευτές έδωσαν φόρμα σε μια αφήγηση και δημιούργησαν εικόνες πιο δυνατές και από αυτούσια ντοκουμέντα. Θα ήταν αδικία να περιγραφεί μια τέτοια performance με τον όρο μουσικοθεατρική. Η έννοια αυτή θα έπρεπε αμέσως να διευκρινιστεί από ένα νέο πρίσμα. Σαν ένα βινύλιο που πρέπει να ακροασθεί από την αρχή μέχρι το τέλος για να αποκαλύψει τη μαγεία του. Ή σαν ένα βιβλίο που πρέπει να διαβασθεί μονομιάς για να δημιουργήσει την απαραίτητη ατμόσφαιρα. Το ambient με το ροκ σε συνδυασμό με την ακροβασία μεταξύ αφήγησης και τραγουδιού, κατάφεραν σχεδόν να δημιουργήσουν ύλη.
Οι δύο φωνές των ερμηνευτών έγιναν εκατοντάδες. Ο φόβος, ο θάνατος, η κτηνωδία, η εκστατική μανία της μάχης, η μυρωδιά του αίματος και της καμένης σάρκας, η φρίκη στα μάτια του στρατιώτη. Όλα πήραν σάρκα και οστά. Και αυτό είναι και το κομβικό σημείο που ανεβάζει σε αξία το συγκεκριμένο εγχείρημα.
Σε μια καθημερινότητα που οι εικόνες βίας και πολέμου περνούν από μπροστά μας και μας αφήνουν πραγματικά ανέπαφους, μια ομάδα καλλιτεχνών κατάφερε να απαλλαγεί εντελώς από αυτές. Κατάφερε, όμως και να φέρει τα άψυχα κορμιά τόσων χαμένων ανθρώπων μπροστά στα μάτια μας και να μας προβληματίσει με τρόπο τρομακτικά ειλικρινή.
