Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ολλανδία μονοπωλεί κάποιο άρθρο μας, χάρη στις καινοτόμες πρωτοβουλίες της. Από τις κατάφυτες οροφές των κτηρίων, την επικράτηση των ποδηλάτων, μέχρι και τις στάσεις των λεωφορείων που ευνοούν την αναπαραγωγή των μελισσών, η Ολλανδία έχει κερδίσει την εκτίμησή μας για τις περιβαλλοντικές της πολιτικές.
Αυτήν τη φορά μάς εξέπληξε με διαφορετικό τρόπο. Για αρχή, μείωσε τόσο τον πληθυσμό των κρατουμένων, ώστε πολλές φυλακές να μείνουν άδειες. Δε σταμάτησε όμως εκεί. Αξιοποίησε πολλούς από αυτούς τους χώρους για κοινωνικούς, τουριστικούς και άλλους σκοπούς. Ας δούμε 5 από αυτές τις πρωτότυπες ανακαινίσεις.
1. Το British School του Άμστερνταμ βρήκε θέση για τους 1.000 μαθητές του
Ίσως το τελευταίο με το οποίο θα συνδέαμε μια φυλακή είναι το σχολικό κουδούνι και τα γέλια των μαθητών στα διαλείμματα. Κι όμως, ο αρχιτέκτονας Dorte Kristensen μπορεί να καυχιέται πως μετέτρεψε «ένα μέρος που δε θες να πας, σε ένα που αγαπάς να μένεις». Το θεατρικό εργαστήριο πήρε τη θέση από το εκκλησάκι της φυλακής. Το κελιά όπου κρατούνταν οι αντιστασιακοί του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου διατηρήθηκαν ακέραια ως κομμάτι της ιστορίας. Η τόσο πετυχημένη μεταμόρφωση των εγκαταστάσεων απέσπασε το τοπικό βραβείο για αξιοποίηση της κληρονομιάς της πόλης.
2. Ένα κέντρο πολιτισμού και επιχειρηματικότητας βρήκε στέγη
Το σωφρονιστικό ίδρυμα της πόλης Leeuwarden άλλαξε ταυτότητα. Αποτελεί πλέον τον πυρήνα της καλλιτεχνικής και εμπορικής ζωής της πόλης. Ο χώρος προσευχής της φυλακής πήρε νέα πνοή, γεμίζοντας από άκρη σε άκρη με βιβλία έτοιμα να δανειστούν. Παράλληλα, προσφέρει προτάσεις για φαγητό, ποτό, διασκέδαση, μέχρι και προσιτή διαμονή. Ο άλλοτε κήπος της φυλακής πέρασε στα χέρια της κοινότητας, που καλλιεργεί πλέον κάθε λογής φυτά.
3. Ένα πολύχρωμο κτήριο υποδέχεται αιτούντες άσυλο
Στo Άμστερνταμ το άλλοτε μουντό κτήριο της φυλακής έδωσε τη θέση του σε ένα πιο φωτεινό. Μια ομάδα καλλιτεχνών ονόματι United Painting πήρε την κατάσταση στα χέρια της. Τοίχοι γεμάτοι χρώματα και γεωμετρικά σχήματα υποδέχονται πλέον πρόσφυγες αιτούντες άσυλο. Μέσα στους έξι μήνες κατ’ ελάχιστο που διαμένουν εκεί, έχουν την ευκαιρία να ενσωματωθούν στην κοινότητα, να εξασκηθούν στη γλώσσα και να εξοικειωθούν με το αγαπημένο μεταφορικό μέσο των Ολλανδών, το ποδήλατο.
4. Αυτό το πολιτιστικό κέντρο ευνοεί την πολυπολιτισμικότητα
Ένας τοίχος χωρίζει την παραπάνω δομή φιλοξενίας των προσφύγων από το πολιτιστικό κέντρο Lola Lik. Οι χώροι της φυλακής μετατράπηκαν σε γραφεία για μικρές επιχειρήσεις και εκδηλώσεις. Η στέγη δεν είναι το μόνο που μοιράζονται τα δύο αυτά πρότζεκτ. Σκοπός ήταν η μεγαλύτερη ενσωμάτωση των προσφύγων με την επαφή και τη συνεργασία με τους ντόπιους. Έχουν την ευκαιρία να διδαχθούν, αλλά και να διδάξουν σεμινάρια για τον χώρο της εστίασης και της φιλοξενίας αντίστοιχα.
5. Τα κελιά δεν υπήρξαν ποτέ πιο άνετα
Μία πρωτόγνωρη εμπειρία φιλοξενίας και γαστρονομίας περιμένει όσους επισκεφθούν το ξενοδοχείο Het Arresthuis. Το επί ενάμιση αιώνα κέντρο κράτησης της πόλης Roermond έχει μεταμορφωθεί σε πολυτελέστατο ξενοδοχείο και εστιατόριο βραβευμένο με αστέρι Michelin. Η βασική δομή της φυλακής με τις σιδερένιες σκάλες και τους στενούς διαδρόμους που οδηγούν στα ομοιόμορφα παραταγμένα κελιά έχει διατηρηθεί ακέραιη. Οι σουίτες όμως σε τίποτα δε θυμίζουν την πρότερη χρήση τους, με εξαίρεση τα ονόματά τους. Συγκεκριμένα, καλείσαι να διαλέξεις ανάμεσα σε αυτήν του δικαστή, του δικηγόρου ή του δεσμοφύλακα.
Εμείς ευχόμαστε οι χώροι αυτοί να «φυλακίσουν» τη θετική ενέργεια που φέρνουν μαζί τους οι νέοι τους ένοικοι.
