Στο Πάνω Σπίτι της Λεωφόρου Αλεξάνδρας 37, κάθε Δευτέρα και Τρίτη η Μυρτώ Κουλουρίδη ανεβαίνει στη σκηνή για να πάει μία ιστορία αρκετά γνώριμη σε πολλ@ από εμάς. Πρόκειται για το έργο Girls & Boys του Dennis Kelly, φαινομενικά ένα love-story που παίρνει απρόσμενες προεκτάσεις σε ανύποπτο χρόνο. Εμείς μιλήσαμε με τη Μυρτώ για όλα όσα την οδήγησαν στο να δημιουργήσει αυτή την παράσταση, αλλά και για όσα βιώνει σε σχέση με αυτή πάνω και κάτω από τη σκηνή.
Τι ήταν αυτό που σε τράβηξε εξ αρχής σε αυτό το έργο του Dennis Kelly;
Ένα θέμα που βασανίζει συχνά τη σκέψη μου είναι η έννοια του ελέγχου και της εξουσίας μέσα στις ανθρώπινες σχέσεις. Είναι ένα έργο με εντυπωσιακά έξυπνη γραφή, που σερβίρει αυτά τα θέματα μέσα από μια πολύ δυνατή και σύγχρονη ιστορία. Το τραίνο που τσουλάει και διατρυπά την ιστορία αφορά ξεκάθαρα ζητήματα εξουσίας.
Το ερωτικό ζευγάρι της ιστορίας μας, δυο πολύ έξυπνοι και φιλόδοξοι άνθρωποι, συναντιούνται τυχαία στο αεροδρόμιο της Νάπολης. «Γνώρισα τον άντρα μου σε μια ουρά σε μια πτήση της EasyJet τον αντιπάθησα αμέσως». Ερωτεύονται, οι ισορροπίες όμως αρχίζουν να διαταράσσονται, όταν ξεσπάει η σύγκρουση μεταξύ τους. «Δε θυμάμαι πότε τα πράγματα άρχισαν να πηγαίνουν κατά διαόλου. Θυμάμαι όμως ότι βρέθηκα ξαφνικά μέσα σε αυτή την κατάσταση». Ο θεατής αναγνωρίζει τον εαυτό του στις καταστάσεις που ξετυλίγονται μπροστά του. Θυμάται να έχει κάνει και αυτός όμοιες σκέψεις. Να έχεις βρεθεί παρών σε παρόμοιες συζητήσεις. Να είναι μπλεγμένος σε ίδια διλήμματα. Η ιστορία είναι τόσο ζωντανή και πραγματική που ταυτίζεσαι πλήρως και αυτό ακριβώς σε ανατριχιάζει.
Είχες αποφασίσει από την πρώτη κιόλας στιγμή ότι θα αναλάβεις την σκηνοθεσία και την ερμηνεία αυτού του μονολόγου; Είναι κάτι που ένιωθες ότι θα σου προσφέρει περισσότερο έλεγχο πάνω στο έργο;
Στην πραγματικότητα, δεν είχα σκεφτεί ότι θα σκηνοθετήσω το έργο. Είχα συνταξιδιώτη έναν ηθοποιό με τεράστια εμπειρία και οξύ βλέμμα στις ανθρώπινες σχέσεις. Tο σκηνοθετήσαμε παρέα. Ήμουν πολύ τυχερή να έχω αυτόν τον άνθρωπο στο πλάι μου. Περιπτώσεις που μου έρχονται τώρα στο μυαλό και είχαν τη δυνατότητα να «αυτοσκηνοθετηθούν» ήταν ο Cassavetes, ο Dennis Hopper (γελώντας). Ξέρετε, η σκηνοθεσία είναι και μια λειτουργία πολύ διαφορετική από αυτή της υποκριτικής. Πρέπει να έχεις γράψει πολλά χιλιόμετρα στο κοντέρ ως ηθοποιός, για να τολμάς μόνος σου τέτοια εγχειρήματα.
Πόσα πράγματα μπορείς να πεις για την πλοκή της παράστασης χωρίς να προδώσεις όσα γίνονται;
Μου αρέσει να σκέφτομαι ότι αυτό το έργο ξεκινάει με προσδοκίες για τον θεατή, σου υπόσχεται ότι θα ζήσεις μια πολύ όμορφη ερωτική ιστορία. Ένα love story. Ωστόσο, την «πατάς». Είναι ένα έργο που σου τάζει πολύ διαφορετικά πράγματα από αυτά που σου δίνει στο τέλος. Όπως άλλωστε συμβαίνει και στη ζωή. Και αυτό είναι που τρελαίνει την ηρωίδα μου. Ότι δεν είδε αυτό που έρχεται. Και από την αρχή του έργου ζητάει συναίνεση για τις πράξεις της. Ρωτάει «εσύ θα τον ερωτευόσουν ή όχι». Προσπαθεί να σιγουρευτεί ότι θα την «πάταγε» ο καθένας από εμάς. Εμείς παρακολουθούμε πώς και γιατί κατέληξε αυτή η καθημερινή ηρωίδα, σε τραγική φιγούρα. Το twist αυτής της ιστορίας πραγματικά «κοιτάς να δεις από που σου ήρθε».
Τι ρόλο έπαιξε η τωρινή πραγματικότητα της Ελλάδας στον τρόπο με τον οποίο προσέγγισες το συγκεκριμένο έργο;
Αυτό το κείμενο φωτίζει ούτως ή άλλως την τωρινή πραγματικότητα της Ελλάδας. Την αφορά. Οι λέξεις του και η ιστορία του έχουν τόση αιχμή που σε τσακίζει. Και φυσικά, πάντα μας τσακίζουν οι ιστορίες που εμπεριέχουν ξεσπάσματα βίας και εξουσίας ανάμεσα στα δυο φύλα. Πότε κάποιος έρχεται να σου στερήσει τα όνειρα, μέχρι που φτάνει το χέρι του θέλοντας να ελέγξει μια κατάσταση. Γιατί επιλέγει να σου χτυπήσει το αναντικατάστατο. Πιστεύω επίσης ότι μια πολύ καλή ιστορία είναι άχρονη. Όποτε και να την ξεστομίσεις, θα συγκινήσει.
Πώς νιώθεις ούσα μόνη για περίπου μία ώρα επί σκηνής και έχοντας να διαχειριστείς μία τέτοια σκληρή ιστορία;
Αισθάνομαι μια διαπεραστική μοναξιά. Ταυτόχρονα όμως όλο το έργο περνάει σαν ταινία από μπροστά μου. Βλέπω τις σεκάνς, τις εικόνες. Κάνω το μοντάζ στο κεφάλι μου. Η ηρωίδα μου, έχει απομείνει και αυτή μόνη με τις αναμνήσεις της. Με τα θρύψαλα της διαλυμένης της πραγματικότητας, τα οποία διογκώνει και είναι πλήρως αγκιστρωμένη πάνω τους. Και κάθε μέρα παίζει εμμονικά την ταινία της ζωής της, ξανά και ξανά μέσα στο κεφάλι της. «Τριπάρει» μόνη της, οπότε η ηθοποιός που έχει αναλάβει να πει τις σκέψεις της, πρέπει να «τριπάρει» και αυτή μόνη της. Έχει μεγάλη σημασία για αυτή την ηρωίδα η σκηνική μοναξιά. Οπότε καλούμαι να την αγκαλιάσω και να χαθώ μέσα σε αυτή την ερημιά.
Ακριβώς επειδή πρόκειται για μία αρκετά έντονη παράσταση, σου είναι δύσκολο να βγεις από αυτές τις σκέψεις και τα συναισθήματα μετά το τέλος της κάθε βραδιάς;
Αφ’ης στιγμής έχεις αποφασίσει ότι θα βουτήξεις μέσα σε μια ιστορία, νομίζω δεν βγαίνεις εύκολα στην επιφάνεια. Κουβαλάς κομμάτια από τους ήρωες σου. Σε απασχολούν έστω και ασυνείδητα. Και ξέρετε, είναι τρομερό ότι ξεκλειδώνονται πράγματα εκεί που δεν το περιμένεις. Είσαι στο σουπερμάρκετ και συνειδητοποιείς γιατί σε εκείνο το σημείο του έργου ξεστομίζεις αυτή τη συγκεκριμένη σκέψη. Τα βράδια μετά τις παραστάσεις απολαμβάνω τις συζητήσεις με τους ανθρώπους που μόλις έχουν δει την παράσταση, γιατί πραγματικά πολλοί είναι σοκαρισμένοι και προσπαθούν να εξηγήσουν «τί μπορεί άραγε να πήγε τόσο λάθος σε αυτή την ιστορία». Αυτό με βοηθάει και να βγω από τον κόσμο της ηρωίδας μου, αλλά και να βλέπω θεάσεις της ιστορίας που δεν είχα σκεφτεί.
Τι είδους σκέψεις/συζητήσεις θα ήθελες να δημιουργήσει αυτή η παράσταση στο κοινό μετά την έξοδο τους από το θέατρο;
Είναι ένα θέμα που με απασχόλησε πάρα πολύ. Με τί σκέψεις θα φύγει ο θεατής από αυτή την παράσταση. Γιατί αυτό είναι και το ζητούμενο άλλωστε, τί συζητήσεις δημιουργούνται μετά το πέρας μιας παράστασης. Το συγκεκριμένο κείμενο γεννά απεριόριστα ερωτήματα στο θεατή και φέρνει καίρια ζητήματα στο τραπέζι. Θέματα που αφορούν τον έλεγχο, τη βία, τη φιλοδοξία, την εξουσία μέσα στις ανθρώπινες σχέσεις.
Είναι μια ιστορία πολύ σκληρή, όμως η ηρωίδα μου είναι ένας πολύ έξυπνος άνθρωπος. Τα έχει φέρει βόλτα στο κεφάλι της όλα εκατομμύρια φορές. Στο τέλος, πιστεύω θέλει να αποκτήσει πάλι τον έλεγχο στη ζωή της. Θέλει να βγει έξω στη ζωή και να αρχίσει να αγαπά. Μοιράζεται τις σκέψεις της και νομίζω ότι οι θεατές καλούνται να δουν την ιστορία που μόλις άκουσαν σφαιρικά, φιλοσοφικά, κοινωνιολογικά, ηθικά. Δυστυχώς, δεν μπορώ να προδώσω περισσότερα από την πλοκή του έργου. Το έχω αναφέρει ξανά η μεγαλύτερη παγίδα σε αυτό το έργο είναι να παντρεύεσαι το νόημα του σαν ηθοποιός και να μην παράγεις νόημα για αυτόν που σε ακούει.
3