Ένα από τα πιο πρόσφατα πονήματα του Netflix, το Freud είναι μια καινούρια σειρά αστυνομικού μυστηρίου, τρόμου και φαντασίας. Μέσα από πολλά κιλά ατμόσφαιρας και βαριάς υποκριτικής, το Freud επιχειρεί να τρυπώσει στο μυαλό σου, να σε αποπροσανατολίσει και να σε αηδιάσει. Το αν αυτό γίνεται με επιτυχία, είναι άλλη υπόθεση.
Πριν ειπωθεί οτιδήποτε, να ξεκαθαριστεί οτι το Freud δεν πρόκειται για ιστορική σειρά. Τα παρακάτω δεν είναι προσπάθεια των αφηγητών να διαστρεβλώσουν την εικόνα του πατέρα της ψυχανάλυσης, αλλά να πουν μια δική τους ιστορία.
Στη ξέφρενη Βιέννη του τέλους του 19ου αιώνα, η αρχή της σειράς βρίσκει τον πρωταγωνιστή Freud στα ξεκινήματα της καριέρας του. Πειραματίζεται με καινούριες θεωρίες και έρχεται αντιμέτωπος με το μένος όσων δεν είναι έτοιμοι να τις ακούσουν. Βρίσκει λοιπόν καταφύγιο στην αριστοκρατία της πόλης, βυθισμένη στον μυστικισμό και τα όργια, η οποία αφήνει πίσω της ψίχουλα σε ένα μονοπάτι πολιτικής ίντριγκας και κατά συρροήν δολοφονιών. Ο πρωταγωνιστής μας καλείται να εξιχνιάσει αυτό το μυστήριο με τη βοήθεια μιας ομάδας ατόμων εξίσου απόκληρων με τον ίδιο. Ένα μέντιουμ, μια οικονόμο και δύο αστυνομικούς.
Τα φωτεινά σημεία της σειράς: χαρακτήρες και set design
Το μεγαλύτερο παράπονο που έχω δεί να κυκλοφορεί είναι ότι η σειρά δεν αποτυπώνει με ιστορική ακρίβεια τον χαρακτήρα του Freud. Αυτές τις αλλαγές, όμως, μόνο ευεργετικές θα τις έλεγε κανείς. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο μισογυνισμός του οριγκινάλε Freud δεν θα επέτρεπε να εξελιχθεί η αφήγηση. Οι σεναριογράφοι εμφύσησαν ενσυναίσθηση και συναισθηματική ευαλωτότητα στον πρωταγωνιστή. Δημιούργησαν έτσι μια “γέφυρα” ανάμεσα σε αυτόν και την Fleur, συμπρωταγωνίστρια και καθοδηγήτρια του στην εξιχνίαση του μυστηρίου. Αυτό που δεν παραλήφθηκε είναι να υπογραμμιστεί ο βαρύς εθισμός που είχε ο Freud στην κοκαΐνη. Παραδόξως, αυτό τον έκανε πιο ανθρώπινο και συμπαθή, πράγμα που ενόχλησε πολλούς.
H δημιουργία των χαρακτήρων εν γένει ήταν το δυνατό σημείο της σειράς. Καθόλη τη διάρκειά της δεν νιώθεις πως κάποιος περισσεύει. Οι ιστορίες τους και οι αλληλεπιδράσεις τους συμβαίνουν οργανικά και αυτό είναι μεγάλο θετικό σε μία τόσο αργόσυρτη σειρά. Αυτό ενισχύεται περαιτέρω με τις στιβαρές ερμηνείες των ηθοποιών.
Δεν θα θεωρηθεί υπερβολή να πει κανείς ότι αυτή η σειρά είναι πανέμορφη από κάθε άποψη
Έχοντας ως καμβά την πρωτεύουσα της Αυστρίας το 1880, τα σκηνικά και τα κοστούμια δίνουν έμφαση στην γοτθική ατμόσφαιρα της σειράς. Η φωτογραφία χρησιμοποιήθηκε εφευρετικά στην αφήγηση, ειδικά στην οπτικοποίηση της ύπνωσης και των οραμάτων της Fleur. Τα πρακτικά εφέ παρέμεναν ρεαλιστικά και συνάμα απόκοσμα, δημιουργώντας αρκετά φρικιαστικές εικόνες για να σε κάνουν να θες να κλείσεις την οθόνη σου και πετάξεις απ’τη ταράτσα. Μια ωδή στο production design από κάθε άποψη.
Παρά τις αρετές του, το Freud καταλήγει να πέφτει σε πολλά παραπτώματα, κυρίως αφηγηματικά
To Netflix έχει υιοθετήσει τη στάση του HBO σε ότι αφορά την εξέλιξη των αφηγήσεών του: πρώτα σέξ, μετά πλοκή. Στη συγκεκριμένη σειρά έκανε το αντίθετό και η πλοκή πλήρωσε το τίμημα. Ενώ η ιστορία μας ξεκινάει με ένα φαινομενικά υποσχόμενο setup αστυνομικού μυστηρίου με ψυχολογικές αναλύσεις -αρκετά όπως το Sherlock Holmes ή το πιο κοντινό Alienist– αρχίζει να παραπαίει στα μισά της σεζόν.
Η υπέρμετρη μυστικιστική βία επισκιάζει τα πάντα, το shock value φτάνει στο θεό και χάνει το νόημά του. Τα φρικιαστικά οράματα της Fleur καταλήγουν απτά πειστήρια εγκλήματος χωρίς ποτέ να καταλάβουμε αν πρόκειται για αναμνήσεις. Μεγάλες σκηνές με τελετουργικό σεξ, αίμα και δολοφονίες χωρίς ικανοποιητική εξήγηση γεμίζουν το ατελείωτο screentime. Η κεντρική ιστορία αρχίζει να θολώνει και η πλοκή μοιάζει συγκεχυμένη, στην καλύτερη. Μέχρι να φτάσουμε στο πραγματικό main story, κάπου στο 5ο επεισόδιο, δεν μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα. Καταλήγοντας στο τελευταίο επεισόδιο της σεζόν, η αφήγηση μένει μετέωρη, πλατιάζει και πασχίζει να δώσει ένα ολοκληρωτικό φινάλε στις ιστορίες των χαρακτήρων, ακόμα και μετά τη φαινομενική κορύφωση του σόου.
Το χειρότερο όμως είναι η εμπλοκή της αρχής της ψυχανάλυσης σε αυτή την πλοκή, αν και μόνο ονομαστικά, γιατί πρακτικά δεν έλαβε πουθενά μέρος
Ο Freud χάνει κάθε επιστημονική υπόσταση που χτίζει στην αρχή της σεζόν, κυνηγώντας οράματα της ασθενής/μέντιουμ του. Δεν υπάρχει ουσιαστικό μέτρο για να καταλάβει κανείς αν ο πρωταγωνιστής δρα με βάση την πνευματικότητα ή την επιστήμη του. Οι μοναδικές σκηνές που λαμβάνει ενεργό ψυχαναλυτικό ρόλο βρίσκονται είτε σε ονειρικό πλαίσιο που δεν εξηγείται ποτέ αν και πώς έλαβε μέρος, είτε μετά την επίλυση του μυστηρίου για να καθιερωθεί ως μέθοδος του Freud. Κάπως έτσι προοικονομείται και η δεύτερη σεζόν.
Μια δύσπεπτη σειρά λοιπόν, το Freud είναι μια σειρά με πολλά ελαττώματα -και ακόμα χειρότερο μάρκετινγκ. Έχει όμως τις απαραίτητες βάσεις για ένα συγκροτημένο, καλύτερο δεύτερο κύκλο.
