Η τέχνη ρέει. Μπορείς να την αναζητήσεις παντού. Συχνά εμπεριέχεται σε μια άλλη τέχνη. Τότε είναι, ίσως, που το θέαμα είναι πιο εντυπωσιακό. Αυτό το πολυεπίπεδο χαρακτηριστικό καθιστά οτιδήποτε ανεκτίμητο. Σε αυτή τη σχέση, μεταξύ διαφόρων μορφών της τέχνης, λαμβάνει χώρα αυτό που λέμε «έμπνευση». Σήμερα, θα παρατηρήσουμε ένα τόπο, στον οποίο η έμπνευση ξεχειλίζει. Ο λόγος για το ατελιέ του Άγγελου Μπράτη, το οποίο στεγάζεται σε ένα χώρο με μεγάλη αρχιτεκτονική αξία.
Στη γωνία των οδών Σουηδίας και Αναπήρων Πολέμου συναντάμε τη μοντέρνα αθηναϊκή πολυκατοικία του Ιωάννη Δεσποτόπουλου. Πρόκειται για μια οικοδομή γεννημένη το 1941, με χαρακτηριστικά γνωρίσματα της πρωτοποριακής αρχιτεκτονικής. Στον 5ο όροφο του κτιρίου υπήρχε το διαμέρισμα του αρχιτέκτονα, ενώ στο ισόγειο στεγαζόταν το γραφείο του. Και στους δύο χώρους κυριαρχούσαν οι απλές, ορθοκανονικές γραμμές (από την εισήγηση του Ανδρέα Γιακουμακάτου για τον Ιωάννη Δεσποτόπουλο). Σήμερα, το ισόγειο φιλοξενεί το ατελιέ του πετυχημένου σχεδιαστή μόδας Άγγελου Μπράτη, ο οποίος επηρεάζεται έντονα από την αισθητική του Bauhaus που χαρακτηρίζει το χώρο. Με τη βοήθεια του Open House Athens 2020, έχουμε τη δυνατότητα να περιηγηθούμε σε αυτόν.
Εκεί που βρίσκονταν μολύβια, κατόψεις και τόμοι αρχιτεκτονικής, τώρα υπάρχουν ραπτομηχανές, πατρόν και κατάλογοι επιδείξεων μόδας.
Ποιος είναι ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος;
Γεννήθηκε το 1903 στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας. Αποτελεί το μοναδικό Έλληνα που ήρθε σε άμεση επαφή με τη σχολή του Bauhaus, από την οποία επηρεάστηκε ιδιαιτέρως. Ο ίδιος αντιπροσώπευε τον κοινωνικό ρόλο της αρχιτεκτονικής, αξία ευρέως διαδεδομένη στη Βαϊμάρη και την αρχιτεκτονική τη διανόηση. Αυτές οι αξίες καθόρισαν τα έργα του Δεσποτόπουλου (επίσης γνωστού ως Jan Despo), μεταξύ αυτών το Ωδείο Αθηνών, το Σανατόριο Τρίπολης και το Σανατόριο Σωτηρία στην Αθήνα. Αν και μοναδικό, το έργο του παρέμενε άγνωστο. Αυτό έμελλε να αλλάξει με την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για το Bauhaus.
Τι είναι το Bauhaus;
Είναι μια αρχιτεκτονική σχολή, που έφθασε να ασκήσει τέτοια επιρροή ώστε να προωθήσει ένα νέο ύφος στην τέχνη. Η λέξη «Bauhaus» προκύπτει από τον αναγραμματισμό της λέξης «Hausbau», που σημαίνει οικοδόμηση. Στόχος του Bauhaus ήταν η ενοποίηση αρχιτεκτονικής και καλών τεχνών. Επίσης, κεντρικές ιδέες που πρέσβευε ήταν η σφαιρική διδασκαλία όλων των τεχνών, αλλά και η χρήση της τεχνολογίας για καλλιτεχνικούς σκοπούς. Εργαλεία για την επίτευξη αυτών ήταν η απλότητα, η λειτουργικότητα, η χρηστικότητα, η απόρριψη της διακόσμησης. Γενικότερα, έγινε προσπάθεια ενοποίησης της τέχνης με τη διαδικασία της παραγωγής, με σθεναρή αντίσταση απέναντι στην εμπορευματοποίηση.
Όλες οι αξίες του Bauhaus, συναντώνται στη δουλειά του Άγγελου Μπράτη, αλλά και στη διαμόρφωση του μοντέρνου ατελιέ του.
Με πληροφορίες από το Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη.
