Μία επίσκεψη στην Πάτρα είναι αρκετή για να καταλάβεις πως αυτή η πόλη τρέφει ιδιαίτερη αγάπη για την street τέχνη. Το Διεθνές Street Art Festival, πραγματοποιείται για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά στην Πάτρα από την ομάδα Art In Progress.
Λίγα λόγια για την Art In Progress
Η Art In Progress έχει σαν αντικείμενο την σύγχρονη τέχνη και τον πολιτισμό. Eίναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός (ΑΜΚΕ) που ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2011 στην Πάτρα. Δραστηριοποιείται κυρίως στην διοργάνωση και την υλοποίηση σύγχρονων εικαστικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων με αναφορά στις αρχές της κοινωνίας των πολιτών, της αειφόρου ανάπτυξης και της κοινής ωφέλειας. Πρόκειται για μία πολυσυλλεκτική ομάδα δίχως φυλετικές, θρησκευτικές, πολιτικές ή κοινωνικές προκαταλήψεις, της οποίας τα μέλη προέρχονται από τους χώρους των εικαστικών, της αρχιτεκτονικής, της φωτογραφίας, της πολιτιστικής διαχείρισης, των οικονομικών, τα παιδαγωγικά κ.ά.
Μία από τις πιο δημοφιλείς δράσεις της είναι το Διεθνές Street Art Φεστιβάλ Πάτρας | ArtWalk το οποίο διαρκεί περίπου 3 μήνες. Πρόκειται για ένα έργο πολύ μεγάλης κλίμακας στον αστικό ιστό της πόλης. Στο πλαίσιο του φεστιβάλ πραγματοποιούνται μεγάλες τοιχογραφίες από σημαντικούς καλλιτέχνες από ολόκληρο τον κόσμο σε χαρακτηριστικά σημεία της πόλης.
Το TFC θέλησε να γνωρίσει την ομάδα που κρύβεται πίσω από τη μοναδική αυτή προσπάθεια.
Γνωρίζουμε πολύ καλά πως πυλώνες μια τέτοιας προσπάθειας είστε εσείς, τα μέλη-εθελοντές του ArtWalk. Ποια είναι η συνεισφορά σας σε αυτό;
Το ArtWalk από την αρχή της σύλληψής του αποτελεί μια πρωτοβουλία βασιζόμενη στην κοινωνία των ενεργών πολιτών και κατ’ επέκταση στην εθελοντική προσφορά. Όπως όλες οι δράσεις της Art In Progress έτσι και το ArtWalk, πραγματοποιούνται με εθελοντική εργασία και ανταποδοτικές χορηγίες. Αυτό σηματοδοτεί ότι η δυναμική αυτής της πολιτισμικής αναγέννησης στην Πάτρα εξαρτάται από την ουσιαστική συμμετοχική δραστηριοποίηση όλων των μελών της Art In Progress, που εργάζονται σε εθελοντική βάση. Αντιλαμβάνεστε πως η διοργάνωση τέτοιου μεγέθους και πολιτισμικής αξίας φεστιβάλ είναι μία διαδικασία που απαιτεί οργανωμένη εργασία καθόλη την διάρκεια του χρόνου. Δεδομένου ότι η Art In Progress δεν διαθέτει οικονομικούς πόρους ή μόνιμες θέσεις εργασίας, ενώ παρόμοιες διοργανώσεις σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο ξεκινούν με ασύλληπτα μεγάλους προϋπολογισμούς, η υλοποίηση του ArtWalk φαντάζει ως ένα μικρό θαύμα.
Στη φετινή διοργάνωση, η ομάδα του ArtWalk μεγάλωσε. Ο αριθμός των εθελοντών αυξήθηκε κατά πολύ έτσι ώστε να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις που προκύπτουν από τη σταδιακή εδραίωση και διεθνοποίηση της πρωτοβουλίας. Για την αποτελεσματικότερη λειτουργία της διοργάνωσης, οι επιμέρους εθελοντικές ομάδες της Art In Progress εμπλουτίστηκαν με νέα μέλη, τα οποία χαρακτηρίζονται φέτος ειδικά από έντονη δημιουργικότητα και ενθουσιασμό.
Μέσα από το ArtWalk έχετε γνωρίσει καλλιτέχνες από την Ελλάδα, αλλά κι από το εξωτερικό. Υπάρχει κάποιος καλλιτέχνης που να αποτελεί «όνειρο συνεργασίας» για εσάς;
Όλοι οι καλλιτέχνες, με τους οποίους έχουμε συνεργαστεί, είχαν έναν ξεχωριστό και ιδιαίτερο καλλιτεχνικό χαρακτήρα. Γι’αυτό άλλωστε επιλέχθηκαν ανάμεσα σε εκατοντάδες συναδέλφους τους. Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ταξιδέψει και υλοποιήσει τοιχογραφίες σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο. Κάθε επαφή με τους καλλιτέχνες μια συναρπαστική εμπειρία και κάθε τοιχογραφία είναι μια διαφορετική πρόκληση. Εμείς ως διοργάνωση, πιστεύουμε στην διαφορετικότητα και επιθυμούμε να ενισχύσουμε αυτή την αντίληψη και μέσα στην πόλη. Τι θα ήταν άλλωστε η τέχνη δίχως την διαφορετικότητα; Έτσι, το μόνο σίγουρο είναι πως ευελπιστούμε να συνεργαστούμε στο μέλλον με αρκετούς καλλιτέχνες. Όνειρό μας είναι να εργασθούμε σε διαφορετικού είδους projects, είτε με κοινωνικό, είτε με και τουριστικό ενδιαφέρον
Έχοντας γνωρίσει το Street Art, την λεγόμενη τέχνη του δρόμου, πιστεύετε πως θα μπορούσε να γίνει μια καθολική δοκιμή σε όλα τα αστικά κέντρα της χώρας ώστε να φέρουμε τις πόλεις μας πιο κοντά στην σύγχρονη τέχνη;
Η τέχνη στο δημόσιο χώρο και ειδικότερα η Street Art είναι όχι απλά μια από τις πιο αναγνωρίσιμες και αγαπητές μορφές τέχνης στον κόσμο, αλλά και η πιο δημοκρατική. Η σχέση της με το κοινωνικό σύνολο και τον αστικό ιστό μπορεί να επηρεάσει αδιαμφισβήτητα πολίτες κάθε ηλικίας, φύλου, οικονομικού και πολιτικού υποβάθρου. Πιο συγκεκριμένα, πιστεύουμε ότι οι τοιχογραφίες έχουν μια δυναμική, η οποία μπορεί να επηρεάσει και να διαμορφώσει το κοινωνικό γίγνεσθαι μιας πόλης, την ενασχόληση με τα κοινά, αλλά και να επηρεάσει την άποψη των πολιτών της σχετικά με την αισθητική του δημοσίου χώρου.
Η άναρχη δόμηση των περισσότερων ελληνικών πόλεων θα μπορούσε να αποτελέσει ιδανικό καμβά για την ανάπτυξη της Street Art σε πανελλαδικό επίπεδο. Πρόκειται για μία κίνηση με την οποία θα συμφωνούσαμε πλήρως. Σε ένα πρώτο επίπεδο θα είχε την δυνατότητα να φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην σύγχρονη τέχνη. Θα είχε, όμως , και τη δύναμη να εμπλουτίσει την εικόνα που έχουν οι ξένοι πολίτες για τον πολιτισμό της Ελλάδας.
Mural by: NSN997 Mural by: Jay Kaes
Σκέφτεστε να περάσετε τα σύνορα του ΑrtWalk πέρα από την Πάτρα, την πόλη στην οποία εδραιώνεται;
Η Art Ιn Progress, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, δραστηριοποιείται στην πόλη της Πάτρας, έχοντας διοργανώσει 4 Διεθνή Εικαστικά Φεστιβάλ Πάτρας | RE-culture, 5 Διεθνή Φεστιβάλ Street Art Πάτρας | ArtWalk, καθώς και αρκετές εκθέσεις, σεμινάρια, εργαστήρια, ομιλίες και workshop σχετικά με τη σύγχρονη εικαστική δημιουργία. Η ανάγκη δραστηριοποίησης στην Πάτρα, ειδικά με δράσεις σε σχέση με τον πολιτισμό, θεωρήθηκε μία αναγκαία διαδικασία από όλη την ομάδα της κοινωνίας των πολιτών της Art In Progress.
Στην εκκίνησή του το φεστιβάλ είχε απέναντί του την επιφυλακτική στάση των πολιτών. Οι ίδιοι έρχονταν αντιμέτωποι με κάτι πρωτόγνωρο και ασυνήθιστο για την πόλη. Το άγνωστο προκαλεί πάντα φόβο. Στο άμεσο μέλλον όμως ήρθε τόσο η αναγνώριση, όσο και η έμπρακτη στήριξη της προσπάθειας. Το ArtWalk γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης και ο κόσμος το αγκαλιάζει και εξοικειώνετε χρόνο με τον χρόνο.
Μετά από 5 πολύ επιτυχημένες διοργανώσεις, η απήχηση του ArtWalk έχει ξεπεράσει τα τοπικά ή τα εθνικά σύνορα. Σε αυτές τις συνθήκες και γνωρίζοντας πως η διοργάνωση έχει καθιερωθεί στον πολιτιστικό χάρτη της Ελλάδας, δεν θα μπορούσαν να μην υπάρχουν και οι προσκλήσεις από ολόκληρη την χώρα. Με το πρόγραμμά μας «άλλαξε την πόλη» πολλοί δήμοι, πολιτισμικοί φορείς και ιδιώτες έχουν επικοινωνήσει ήδη με την Art In Progress και έχουν ζητήσει συνεργασίες. Αυτή την περίοδο επεξεργαζόμαστε τις συνθήκες και τις ώριμες προτάσεις, ώστε να πραγματοποιήσουμε το επόμενο βήμα. Μία τέτοια κίνηση σίγουρα απαιτεί εξαιρετική οργάνωση. Ωστόσο, αποτελεί μία όμορφη αφορμή για τη σύμπραξη πόλεων και πολιτών για έναν κοινό σκοπό.
Mural by: Gera 1 Mural by: KLE
Στόχοι του Art In Progress;
Η δημιουργία μιας ανοιχτής και «εύκολα προσβάσιμης γκαλερί» στο αστικό τοπίο της Πάτρας αποτέλεσε κίνητρο και έναν από τους κυρίαρχους στόχους μας. Τα οφέλη βέβαια χρόνο με τον χρόνο αντιλαμβανόμαστε πως είναι πολλαπλάσια. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται η εξοικείωση της πόλης με τον δημόσιο χώρο, ένας ανοιχτό διάλογο για το είδους πόλη θέλουμε στο μέλλον, η παιδευτική διαδικασία, ακόμη και ο τουρισμός και η ανάπτυξη της πόλης.
Συνεργασίες με δημιουργικό πνεύμα, η υπευθυνότητα και το όραμά μας είναι η συνταγή της αποτελεσματικότητας και της επιτυχίας των μελών της Art In Progress και του ArtWalk.
Δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στο επιβλητικό mural που προσφάτως δημιουργήσατε και απεικονίζει την Μελίνα Μερκούρη με φόντο τον Παρθενώνα. Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης και ποιο είναι το ηχηρό μήνυμα πίσω από τη γυναίκα που αποτελεί σύμβολο για τον Ελληνικό πολιτισμό;
Η πρώτη τοιχογραφία και η έναρξη της φετινής διοργάνωσης του ArtWalk ήταν μία έκπληξη για τους πολίτες της Πάτρας, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας. Έτσι, με αφορμή την επέτειο των εκατοστών γενεθλίων της Μελίνας Μερκούρη και την πρόθεση από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του ArtWalk (ο οποίος είναι και ο δημιουργός της τοιχογραφίας), θελήσαμε να ξαναθυμίσουμε το κύρος του ελληνικού πολιτισμού -μέσω πολιτικών- σε μία ιδιόρρυθμη περίοδο για τους Έλληνες και ιδιαίτερα για τους καλλιτέχνες, οι οποίοι πλήττονται έντονα. Εξάλλου, η Μελίνα Μερκούρη δεν ήταν μόνο πολιτικός. Ήταν μία «περσόνα» αστικής καταγωγής και μία έντονα χειραφετημένη γυναίκα της εποχής της. Σε κάθε περίπτωση μπορούμε να πούμε ότι την ζωή της την χαρακτήριζε το πάθος, η αγάπη για τον ελληνικό πολιτισμό και η αφοπλιστική της ειλικρίνεια.

Η ξεχωριστή αυτή τοιχογραφία χαρακτηρίζεται από έντονο συμβολισμό, ιστορικότητα, αλλά και «κρυφά σημεία», τα οποία δεν έχει παρά να προσπαθήσει να ανακαλύψει ο θεατής. Τέλος, πιστεύουμε ότι σε δύσκολες εποχές όπως η πραγματικότητα της υγειονομικής κρίσης που αντιμετωπίζουμε όλοι διεθνώς, ή η επερχόμενη οικονομική κρίση, ο πολιτισμός, η τέχνη και η ιστορία μας θα μπορούσαν να προκαλέσουν όπλο ανάτασης, ελπίδας και ευημερίας
