Εάν βάζαμε μαζί όλες τις ταινίες του Éric Rohmer και την τριλογία Before του Richard Linklater, θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα νέο genre ταινιών, αυτό του καλοκαιριού. Όμως, υπάρχουν – ευτυχώς – τόσες όμορφες ταινίες που με τον δικό τους τρόπο μας ταξιδεύουν στην αγαπημένη μας εποχή, αυτή της ανεμελιάς, της ξεκούρασης, της χαράς, του παιχνιδιού και της ηρεμίας.
Αποφασίζω συνειδητά να μην (ξανά)μιλήσω για το Call Me By Your Name, και να αφήσω απ’έξω την ταινία που έχει ταυτιστεί με το ελληνικό καλοκαίρι, το αγαπημένο Mamma Mia. Σε αυτή τη λίγο διαφορετική λίστα, διάλεξα 5 ταινίες (και μια ακόμα), οι οποίες μας μεταφέρουν πάντα στο αγαπημένο μας καλοκαίρι, η κάθε μια με τον δικό της ξεχωριστό τρόπο. Ελπίζω, λοιπόν, αυτή η λίστα να σε βρίσκει σε μια παραλία.
Roman Holiday (1953) του William Wyler
Δεν ξέρω κανέν@ που δεν θα ήθελε να ζήσει μια απόδραση στη Ρώμη. Δεν είναι μια τυπική καλοκαιρινή ταινία (με θάλασσα, αμμουδιά, κοκτείλ κ.λπ.), αλλά είναι μια καλοκαιρινή ταινία με το δικό της τρόπο. Οπότε, φτιάχνεις την κλασική μακαρονάδα σου, και πατάς play σε αυτή την κλασική rom-com ταινία με την Audrey Hepburn και τον Gregory Peck, που απολαμβάνουν τις «κρυφές» διαδρομές τους στην πόλη της Ρώμης, χαζεύοντας αυτή και τα αξιοθέατά της, ζώντας ελεύθεροι και ανεξάρτητοι, ώσπου κάποια στιγμή έρχονται αντιμέτωποι με την πραγματικότητα. She is a princess. He is just a reporter. Ήθελα να το πω κάπου, έτσι χωρίς λόγο. Μπορώ να πάω στη Ρώμη τώρα;
Grease (1978) του Randal Kleiser
Το κινηματογραφικό μιούζικαλ Grease είναι cult, είναι classic και είναι ό,τι καλύτερο μπορείς να δεις το καλοκαίρι. Η εμβληματική πλέον ταινία ξεκινά την ιστορία της με τη Sandy και τον Danny να αναπτύσσουν ένα καλοκαιρινό ειδύλλιο με αρχή και τέλος, ή τουλάχιστον έτσι νομίζουν. Όταν συνειδητοποιούν ότι είναι και οι δύο στο ίδιο σχολείο, η ιστορία τους συνεχίζεται και η μουσική αρχίζει. Για μένα το Grease είναι μια από τις ταινίες που δεν βαριέμαι να βλέπω ποτέ, και ας μη κρυβόμαστε, όλ@ μας έστω και λίγο θα θέλαμε να είμαστε είτε η Sandy είτε ο Danny στο σύμπαν τους.
Wet Hot American Summer (2001) του David Wain
Για πολλά άτομα της γενιάς μου (υποθέτω και λίγο πιο πριν), κατά τη διάρκεια της νιότης τους, καλοκαίρι σήμαινε κατασκήνωση. Είτε σαν επισκέπτης, είτε σαν ομαδάρχης, η κατασκήνωση είναι μια παιδική και εφηβική ανάμνηση που θυμίζει καλοκαίρι. Αυτό ακριβώς είναι και το Wet Hot American Summer, στην πιο ξεκαρδιστική της εκδοχή. Στην τελευταία τους κατασκήνωση, μια παρέα ομαδαρχών προσπαθούν να ολοκληρώσουν όλες τις ημιτελείς υποθέσεις τους μέσα σε αυτή τη συνθήκη. Δεν ξέρω αν για όλ@ η κατασκήνωση είναι μια όμορφη ανάμνηση, πάντως από αφηγήσεις – μιας και εγώ δεν έχω πάει – σίγουρα θα ήθελα να τη ζήσω, και αυτή η ταινία σε βάζει ακριβώς σε αυτό το κλίμα. «Μυρίζει» εφηβικό καλοκαίρι.
The Beaches of Agnès (2008) της Agnès Varda
Η τότε 81 ετών Agnès είναι μια ποιήτρια που τυγχάνει να κρατάει βιντεοκάμερα. Και με αυτή μας φέρνει γρήγορα στο ρεύμα της συνείδησης του λαμπρού μυαλού της, γοητεύοντάς μας τόσο με φανταστικές εικόνες, κινηματογραφικά πειράματα και λέξεις που αποδίδονται τόσο ήσυχα και γλυκά που διαψεύδει την απόλυτη ειλικρίνειά τους. Κάποι@ που γνωρίζει ήδη το έργο της, θα απολαύσει αυτή την αφήγηση της ζωής της μέσα από τα δικά της λόγια. Ωστόσο, ακόμα και για αυτ@ που δεν ξέρουν τι εστί Varda, θα μάθουν με τον πιο γλυκό τρόπο τη ζωή και το έργο της δημιουργού. «Εάν ανοίγαμε τους ανθρώπους θα βρίσκαμε τοπία. Εάν ανοίγαμε εμένα θα βρίσκαμε παραλίες», λέει ξεκινώντας αυτό το ντοκιμαντέρ για τη ζωή της, και δεν μπορούσα να αφήσω απ’ έξω από αυτή τη λίστα μια ταινία της. Οπότε διάλεξα αυτή, για τις παραλίες που όλ@ θα θέλαμε να περπατάμε μαζί της.
Moonrise Kingdom (2012) του Wes Anderson
Έχουμε ξαναπεί και εδώ, το καλοκαίρι θέλει Wes Anderson. Ε, πώς να μείνει εκτός από αυτή τη λίστα; Και ναι, φέρνω αυτή εδώ την ταινία για αυτή τη σκηνή στην παραλία που χορεύουν η Suzy και ο Sam με το μικρό πικάπ τους. Τι να κάνω; Θα ήθελα να το ζήσω. Η ιστορία γνωστή και πολυαγαπημένη, σε αυτό το Andersονικό σύμπαν της τέλειας περιέργειας. Ο Wes Anderson φέρνει την ιδιορρυθμία του στο θέμα της νεανικής αγάπης σε αυτή την υπέροχη κωμωδία που διαδραματίζεται σε ένα νησί της Νέας Αγγλίας για ένα καλοκαίρι. Ο 12χρονος Sam ερωτεύεται τη Suzy, ενώ κατασκηνώνει στην περιοχή της. Κανονίζουν να το σκάσουν μαζί, αγνοώντας τους ενήλικες που σπεύδουν να τους βρουν. Κλέβω λίγο και λέω να πας να δεις το Asteroid City στα θερινά, για κανονικό καλοκαίρι με Wes Anderson.
Loving Tribute: Aftersun (2022) της Charlotte Wells
Νομίζω πως πρέπει να αποδεκτώ πως κανένα καλοκαίρι πια δεν θα είναι το ίδιο μετά από το Aftersun της Charlotte Wells. Ενώ το νήμα που εξελίσσεται η ιστορία είναι αρκετά βαρύ, όλη η ταινία είναι μια coming-of-age καλοκαιρινή βουτιά στις πιο όμορφες αναμνήσεις της Sophie με τον πατέρα της Calum στο ταξίδι τους στην Τουρκία. Είναι λίγο οξύμωρο να πει κανείς πως θέλει να ζήσει αυτή την ιστορία, όμως υπάρχουν άτομα που μπορεί και να την έχουν ζήσει ή να τη ζουν ακόμα. Κι αν πρέπει να έχουμε κάποιες αναμνήσεις, ας είναι αυτές.
5