Για εσένα που θα αφιερώσεις 2 λεπτά για να διαβάσεις την εισαγωγή αυτής της λίστας πριν περάσουμε στο θέμα μας, θέλω να ξέρεις πως άφησα απ’έξω τις δύο πιο αγαπημένες μου ταινίες. Το Pulp Fiction του Quentin Tarantino και το Triangle of Sadness του Ruben Östlund, το δεύτερο Pulp Fiction μου – ναι, το είπα. Μάλλον έχω κάτι με τις μαύρες σατιρικές κωμωδίες. Σε κάθε περίπτωση, πόσο ωραίο είναι να μαθαίνουμε και να βλέπουμε μια καλή ταινία που δεν έχουμε δει ακόμα;
Ανάμεσα στις 10 παρακάτω ταινίες, λοιπόν, θα βρεις κάποιες κλασικές, κάποιες που ίσως δεν έχεις ξανακούσει ή δεν έχεις δει ακόμα, αλλά όλες έχουν αφήσει το στίγμα τους στο Φεστιβάλ των Καννών. Όσο, λοιπόν, ανυπομονούμε να δούμε ποια ταινία θα είναι η επόμενη βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα, ας ρίξουμε μια δεύτερη (και τρίτη και τέταρτη) ματιά στα παρακάτω δέκα φιλμ από το 1976 μέχρι σήμερα.
Taxi Driver (1976) του Martin Scorsese
Ίσως η καλύτερη ταινία του Scorsese. Ίσως η καλύτερη ταινία της δεκαετίας του ’70. Ατμοσφαιρικό, cool μέσα σε όσα un-cool πράγματα συμβαίνουν στη ταινία, και ένας Robert DeNiro που όχι μόνο χαρίζει την καλύτερή του ερμηνεία, αλλά εμπνέει γενιές και γενιές ηθοποιών μέχρι και σήμερα. Α, και επίσης, Jodie Foster, Harvey Keitel, Cybill Sheppard. Αυτά.
Paris, Texas (1984) του Wim Wenders
Το πόσο έχω μέσα στη καρδιά μου το Paris, Texas, σου το έχω αναλύσει κι εδώ. Επομένως, δεν θα μπορούσα να το αφήσω έξω από αυτή τη λίστα. Ο Wim Wenders μέσα σε όλη του την πολύ συγκεκριμένη οπτική και αισθητική, μας έφερε και το Paris, Texas για να περιπλανιόμαστε ανάμεσα σε πόλεις κι ερήμους χωρίς σταματημό. It was easier when I just imagined you, Παρίσι, Τέξας.
The Piano (1993) της Jane Campion
Με το αυτό το φιλμ, γεμάτο ρομαντισμό, μυσταγωγία, ερωτισμό, μουσικές μελωδίες και αλλεπάλληλες σιωπές που φωνάζουν πιο δυνατά από κάθε λέξη, η Jane Campion γίνεται επίσημα η πρώτη γυναίκα που της απονεμήθηκε ποτέ ο Χρυσός Φοίνικας.
Wild At Heart (1990) του David Lynch
Εντάξει. Εντάξει. Όλ@ ξέρουμε την άποψη μου για τον Lynch (κι αν δεν την ξέρεις, θα τη βρεις εδώ). Πώς να αφήσεις εκτός το απόλυτο ’90s-romantic-road-trip-vibe φιλμ από αυτή τη λίστα; Ατίθαση Καρδιά > Ατίθασα Νιάτα. Το είπα. Τώρα πρέπει να δεις την ταινία.
Underground (1995) του Emir Kusturica
Τίγρεις, τρέλες, φασαρίες, φωνές, φιλιά, μίσος, αγάπη, πάρτι, τραγωδία. Σε αυτήν την ξέφρενη σουρεαλιστική κωμωδία, ο Emir Kusturica παραδίδει μαθήματα σινεμά μέσα από μια αψεγάδιαστη και σχεδόν θεατρική σεκάνς. Από πολλούς κριτικούς, η ταινία χαρακτηρίστηκε ως σερβική προπαγάνδα, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον Kusturica να κερδίσει για δεύτερη φορά τον Χρυσό Φοίνικα μετά το When Father Was Away for Business.
The Wind that Shakes the Barley (2006) του Ken Loach
Αρχικά, νεαρός Cillian Murphy. Τώρα που έχω τη προσοχή σου, μπορούμε να περάσουμε στο θέμα. Ο Ken Loach αποφασίζει να πει την ιστορία του πολέμου της ανεξαρτησίας της Ιρλανδίας μεταξύ 1919 και 1922. Κρίνεται και εκείνος για προπαγάνδα, αλλά η ουσία της ταινίας δεν χάνεται μέσα στα λόγια γύρω από αυτή. Λίγα χρόνια αργότερα θα κερδίσει ξανά τον Χρυσό Φοίνικα για το I, Daniel Blake.
Blue Is The Warmest Color (2014) του Abdellatif Kechiche
Χωρίς αμφιβολία, το Blue Is The Warmest Color γύρισε μια νέα σελίδα σε ό,τι αποκαλούμε LGBTQIA+ σινεμά. Πέρα από αυτό, είναι μια ταινία βαθιά συναισθηματική για τη ζωή, την αγάπη και τη σεξουαλικότητα, χωρίς καμία επιτηδευμένη ωραιοποίηση του έρωτα και της επιθυμίας. Ο Abdellatif Kechiche απέσπασε μαζί με την Adèle Exarchopoulos και τη Léa Seydoux τον Χρυσό Φοίνικα για την ταινία του, καθώς όπως ανέφερε ο Steven Spielberg, ο πρόεδρος του φεστιβάλ για εκείνη τη χρονιά, οι ερμηνείες και των δύο ήταν συγκλονιστικές.
Shoplifters (2018) του Hirozaku Kore-eda
Η αφήγηση του Kore-eda είναι χαρακτηριστικό σημείο των ταινιών που δημιουργεί εδώ και χρόνια, που πολλ@ από εμάς δεν το γνωρίζαμε. Ευτυχώς, ήρθε η χρονιά που με το Shoplifters, μια ταινία για περίπλοκες οικογενειακές σχέσεις και όχι μόνο, κι έτσι μάθαμε λίγα περισσότερα γι’ αυτόν και τις ιδέες του γύρω από τον κόσμο.
Parasite (2019) του Bong Joon-ho
Δεν ξέρω αν έχω πανηγυρίσει, όπως και όλ@ φαντάζομαι, τόσο τη νίκη μιας ταινίας από την έναρξη της στο Φεστιβάλ των Καννών, μέχρι και τον ιστορικό της θρίαμβο στα Όσκαρ. Το Parasite του Bong Joon-ho άφησε το στίγμα του σε όλο τον κόσμο για την αριστουργηματική ανάλυση του στις αντιθέσεις της ανθρώπινης κοινωνικής τάξης, αλλά και για το ότι τελικά το τι θεωρείται «παράσιτο» είναι θέμα οπτικής γωνίας.
Titane (2021) της Julia Ducournau
Έχω πει πολλά, και έχω αναλύσει αρκετά τις σκέψεις μου για το Titane της Julia Ducournau εδώ. Δεν μπορούσα να αφήσω απ’έξω τον Χρυσό Φοίνικα του 2021, όχι μόνο γιατί η Julia Ducournau έγινε μόλις η δεύτερη (!) γυναίκα που κερδίζει το μεγάλο βραβείο του φεστιβάλ, αλλά και γιατί αυτό το φιλμ, μέσα σε όλη την ανατρεπτική και σουρεαλιστική του υπόσταση, δεν παύει να είναι βαθιά συναισθηματικό και αληθινό.