Συντάκτης: Σταμάτης Ψαρουδάκης
Φωτογραφία: Γιώργος Ματζάρης
Αν έζησες έστω και για λίγο στη Θεσσαλονίκη τα τελευταία τρία χρόνια, ίσως έχεις ήδη επισκεφτεί τις Ακυβέρνητες Πολιτείες. Στην οδό Αλ. Σβώλου 28, το πρωτότυπο βιβλιοπωλείο-καφέ προσελκύει ακόμη και τους μη-βιβλιοφάγους. Πελάτες του μαγαζιού είναι άτομα όλων των κατηγοριών: μαθητές, φοιτητές, συνταξιούχοι, μόνοι, με παρεά ή με το κατοικίδιο τους- γιατί ναι, είναι pet-friendly-! Το βιβλιοπωλείο-καφέ αποτελεί μία κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση που βασίζεται στη συλλογικότητα και την αυτοδιαχείριση. Συγκεκριμένα, οι πέντε δημιουργοί αυτού του κοινωνικού εγχειρήματος λειτουργούν επί ίσοις όροις και χωρίς ιεραρχίες. Σήμερα φιλοξενούν πάνω από 8.000 τίτλους βιβλίων, ενώ τους στηρίζουν μικροί αυτόνομοι εκδότες.
Σίγουρα θα αναρωτιέσαι για την ονομασία. Αν είσαι γνώστης της ελληνικής λογοτεχνίας, η σκέψη σου σε παραπέμπει στον Στρατή Τσίρκα και την τριλογία του: “Ακυβέρνητες Πολιτείες”. Το έργο αυτό, μας εξηγεί ο Χρήστος Μανούκας, αποτέλεσε σημείο καμπής από το μοντέρνο στο μεταμοντέρνο μυθιστόρημα στην Ελλάδα. Η πεντάδα έψαχνε έναν τίτλο που να αντανακλά την έννοια της «ελευθερίας». Όπως λέει ο Χρήστος: “Φαντάσου ένα καράβι δίχως τιμόνι, θέλουμε να δείξουμε πως δεν χρειάζεται καπετάνιο. Είμαστε ακυβέρνητοι στο πέλαγος, όχι με τη ζοφερή έννοια που δίνει ο Τσίρκας στο έργο του, αλλά με μία πιο αισιόδοξη”.
Όσο για τη σχέση του Έλληνα πολίτη με το βιβλίο, ο συνομιλητής μας ακούγεται απαισιόδοξος και προσγειωμένος. Από τη μια, η χώρα μας έχει μικρό αναγνωστικό κοινό και τα ελληνικά βιβλία είναι από τα ακριβότερα στην Ευρώπη. Από την άλλη, η κουλτούρα του εκπαιδευτικού συστήματος πολλές φορές σε στρέφει ενάντια στο βιβλίο. Δεν είναι τυχαίο που αρκετοί μαθητές καίνε τα βιβλία στο τέλος της σχολικής χρονιάς! Ακόμη, οι δημόσιες βιβλιοθήκες, που είναι έτσι και αλλιώς ελάχιστες, διαθέτουν μικρή γκάμα βιβλίων. Τείνουμε να αμφισβητούμε και να απαξιώνουμε το βιβλίο και την ανάγνωση ως νεοέλληνες. Αυτό φαίνεται ότι δε σχετίζεται απαραίτητα με την τεχνολόγια ή την έλλειψη χρόνου που έχουν κυριεύσει την καθημερινότητά μας, όπως πολλοί υποστηρίζουν.
Σύμφωνα με το Χρήστο, μέσα στην κρίση παρουσιάζονται αντιφάσεις στο χώρο του βιβλίου. Γίνονται αξιόλογες προσπάθειες στη βιβλιοπαραγωγή και εκδίδονται καινούργια βιβλία. Παρά τις αρνητικές συγκυρίες, υπάρχει ένα πιστό αναγνωστικό κοινό που αναζητά πλέον τα βιβλία του σε επιλεγμένους χώρους όπως οι Ακυβέρνητες Πολιτείες.
Μερικές πρακτικές πληροφορίες όσον αφορά το βιβλιοπωλείο-καφέ: μην νοιάζεσαι αν δεν γνωρίζεις από πριν τι σε ενδιαφέρει να διαβάσεις, καθώς μπορείς να συμβουλευτείς το ευγενέστατο προσωπικό εκεί! Μπορείς να ξεφυλλίσεις, άλλα όχι να δανειστείς βιβλία. Εδώ δεν θα βρεις ξενόγλωσσους τίτλους. Επίσης, διοργανώνονται συχνά βιβλιοπαρουσιάσεις και άλλου είδους δραστηριότητες εδώ ή σε κάποιον εξωτερικό χώρο! Οι τιμές είναι πολύ προσιτές -δοκίμασε φυσικό χυμό ρόδι- ενώ δέχονται και πιστωτικές κάρτες.
Πέρασε μια βόλτα από εκεί! Η γοητεία του βιβλίου παρέα με τον καλό καφέ σου, σίγουρα θα σε συναρπάσει!
0
